Charakterystyka polskich harmonii produkowanych do roku 1939
Dr Olga Siejna-Bernady
Moje rozważania na temat harmonii, których rezultatem była praca doktorska (1990), objęły budowę, wytwórczość harmonii na ziemiach polskich, były też próbą skonstruowania typologii i określenia funkcji tego instrumentu w kulturze. Wynikiem badań jest przede wszystkim potwierdzenie dużej produkcji. W czasie 100 lat, tj. od połowy XIX do połowy XX wieku, istniało 111 firm, z czego połowa w Warszawie. Tu też wyrabiano najlepsze instrumenty. W podwarszawskich miejscowościach, nawet małych, pracowało wielu budowniczych harmonii. Centrum, jakim była Warszawa, promieniowało więc na najbliższy teren. Sprzyjało to wymianie doświadczeń, kooperacji między warsztatami. Dokumentacja ponad 140 instrumentów pozwoliła na rozszerzenie rejestru budowniczych, ale przede wszystkim stała się punktem wyjścia charakterystyki wytwórczości w Polsce. Na tej podstawie można wywnioskować, które z harmonii były najbardziej typowe, jakie zdobnictwo zyskało największą popularność, jakie cechy harmonii występowały tylko na ziemiach polskich.
Olga Siejna-Bernady – muzykolog-instrumentolog. Od 35 lat jest nauczycielką w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Wacława z Szamotuł w Szamotułach. Zajmowała sie systematyką ewolucji smyczka w instrumentarium europejskim (praca magisterska pod kierunkiem prof. Włodzimierza Kamińskiego na wydziale muzykologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu – 1983), instrumentami strunowymi (dział o instrumentach strunowych w „Słowniku Terminologicznym Zabytków”. W kręgu jej ostatnich zainteresowań są harmonie polskie (praca doktorska pisana pod kierunkiem prof. Ludwika Bielawskiego w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie – 1991, wydana w formie skróconej – 2012; referat na Etnomuzykologicznej Sesji Popularnonaukowej „Instrument i dźwięk” w 2008 r. w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, referat na temat warsztatu harmonii Władysława i Adolfa Leonardtów na spotkaniu w Muzeum Pragi w Warszawie w 2016 r.). Przeprowadziła kwerendę w muzeach polskich harmonii i akordeonów produkowanych do 1939 r. na ziemiach polskich i opracowała karty przedwojennych harmonii i akordeonów na zlecenie Ośrodka Dokumentacji Zabytków (1986-87).
