Program II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej
NIEDZIELA, 16 WRZEŚNIA
13.00
Powitanie
Marzena Matowska, Dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy
Andrzej Gawroński, Kierownik Pracowni Pałacowej w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku
Promocja książki Krystyny Starczak-Kozłowskiej „Życie na przełomie” (Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 2018) o Andrzeju Szwalbem, z udziałem Autorki
Wykłady inauguracyjne
14.00-14.20
Prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel
„Chopin historycznie poinformowany”
Niestety nie mamy do dyspozycji audiowizualnych czy podobnych zapisów muzyki sprzed XIX wieku. Stąd historycznie świadome „muzykowanie” na dawnym instrumencie wymaga od nas z jednej strony dotarcia do minionej praktyki muzycznej na podstawie partytur tego czasu, a przede wszystkim szkół gry. Interpretacja ówczesnych oznaczeń dynamicznych, tempa czy artykulacyjnych jest w dużym stopniu odmienna od stosowanego współcześnie odczytu zapisu muzycznego. Co więcej, część z owych oznaczeń jest dla nas obecnie mało zrozumiała, a często, tak jak i dzisiaj, są tam zakodowane zwyczajowe sposoby gry i interpretacji, nie zapisane w tekście muzycznym. Aby je dostrzec albo szczęśliwie odczytać, musimy wrócić do ówczesnych narzędzi muzycznych takich, jakimi wówczas były, z ich wszystkimi zaletami, wadami i ograniczeniami. Nie da się bowiem przy użyciu dzisiejszych znacznie doskonalszych instrumentów owych tajemnych dawnych „sposobów” gry odszyfrować. Dlatego też niezmiernie ważne jest pieczołowite restaurowanie dawnych instrumentów lub budowanie ich kopii, a także przywrócenie w praktyce koncertowej i pedagogicznej zarówno ich oryginalnego brzmienia jak i samej techniki gry na nich. A wówczas np. owo „historycznie poinformowane wykonanie” (jak to się dzisiaj niezbyt fortunnie wywodzi od angielskiego „historically informed performance”), czy też nawet „fortepian historycznie poinformowany” pozwoli nam się zbliżyć maksymalnie do Chopina z czasów Chopina.
Beniamin Vogel, dr hab., emerytowany profesor Uniwersytetu Szczecińskiego (Katedra Edukacji Artystycznej) i docent Instytutu Muzykologii Uniwersytetu w Lund, Szwecja. Specjalizuje się w instrumentologii. Studia muzykologiczne ukończył na Uniwersytecie Warszawskim (1973), gdzie uzyskał stopień doktora w 1977 (Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego 1815-1914, Kraków 1980) i habilitował się w 1988 (Fortepian polski. Budownictwo fortepianów na ziemiach polskich od poł. XVIII w. do II wojny światowej, Warszawa 1995), i gdzie był zatrudniony w Instytucie Muzykologii do 1994. Jest także autorem Słownika lutników działających na historycznych i obecnych ziemiach polskich oraz lutników polskich działających za granicą do 1950 roku, Szczecin, 2007 i katalogów: Kolekcja Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku, Bydgoszcz 2016 oraz Polskie fortepiany XIX-XX w. Kolekcja Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku, Opatówek 1994; artykułów w fachowych czasopismach polskich („Ruch Muzyczny”, „Muzyka”) i zagranicznych („Journal of the American Musical Instrument Society”, „The Galpin Society Journal”, „Svensk Tidskrift för Musikforskning”), haseł słownikowych i encyklopedycznych (Encyklopedia muzyki PWN; Encyklopedia muzyczna PWM; Polski Słownik Biograficzny; Encyklopedia Gdańska; Encyklopedia Szczecina; Encyclopedia of Keyboard Instruments; Die Musik in Geschichte und Gegenwart; The Grove Dictionary of Musical Instruments). Współautor portali internetowych Instytutu Muzyki i Tańca www.instrumenty.edu.pl: Polskie ludowe instrumenty muzyczne (2014), Fortepian w zbiorach polskich (2015), Skrzypce w zbiorach polskich (2016). Członek Związku Kompozytorów Polskich, Związku Polskich Artystów Lutników, American Musical Instrument Society i Svenska samfundet för musikforskning, a także członek Rady Programowej Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina 2007-11. Członek honorowy Stowarzyszenia Polskich Stroicieli Fortepianów.
14.20-14.40
Prof. dr hab. Zbigniew J. Przerembski, Kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Problematyka innowacji w budowie ludowych instrumentów muzycznych
W kulturze tradycyjnej, w procesie rozwojowym ludowych instrumentów muzycznych kształtują się normy (modele) poszczególnych ich rodzajów, w sposób naturalny lub arbitralny. Znane są wytwórcom dzięki ich kompetencji kulturowej, a poznawane zasadniczo w drodze przekazu międzypokoleniowego, w relacji mistrz-uczeń (jednak nie zawsze – ze względu na konkurencję). Normy podlegają innowacjom, które mogą być różnego rodzaju: indywidualne, grupowe, praktyczne, estetyczne, prestiżowe, akceptowane przez środowisko społeczne wytwórców i muzykantów lub nie. Powstawanie różnego rodzaju modyfikacji zwiększa się wraz z rozwojem cywilizacyjnym społeczności.
Zbigniew Jerzy Przerembski, prof. dr hab., kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w badaniu muzyki ludowej i dziejów muzyki tradycyjnej w Polsce i Europie, w tym zagadnień analizy i klasyfikacji, stylów, gatunków i form, instrumentów, praktyki wykonawczej. Jest autorem książek: Style i formy melodyczne polskich pieśni ludowych (1994), Dudy. Dzieje instrumentu w kulturze staropolskiej (2006), Dudy. Instrument mało znany polskim ludoznawcom (2007), Dudy. Metamorfozy instrumentu w odrodzonej Polsce: od tradycji do folkloryzmu (prace redakcyjne); pod jego redakcją ukazały się prace zbiorowe: Instrumenty muzyczne w tradycji ludowej i folkowej (2011), Rola orkiestr dętych w kulturze ludowej (2014), Etnomuzykologia na przełomie tysiącleci: historia, teoria, metodologia(2015), Taniec w kulturze (2017). Opublikował około 200 tekstów naukowych i popularnonaukowych, zamieszczonych w specjalistycznych pracach zbiorowych i periodykach, encyklopediach muzycznych i powszechnych, polskich i zagranicznych.
14.40-15.00
Dr Stanisław Marduła, prof. oświaty, lutnik
Dr inż. Alicja Hołoga-Marduła, lutnik, wicedyrektor Zespołu Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem
Forma plastyczna instrumentów w kontekście wymagań ergonomicznych i akustycznych
Rozpoczynając projektowanie każdego instrumentu projektant, który zwykle jest również jego konstruktorem bezwzględnie musi mieć świadomość jakie zależności występują pomiędzy formą plastyczną (kontur, bryła, kolorystyka, zdobnictwo) a wymaganiami ergonomicznymi i akustycznymi (warstwa brzmieniowa). Szczególnie ważne jest to w procesie projektowania chordofonów. Instrumenty należące do tej grupy poza skomplikowaną konstrukcją wpływającą w znacznym stopniu na właściwości brzmieniowe, w całości podlegają tym zależnościom. Podobnie jak w meblarstwie historycznym konstrukcja, bryła i kontur stanowią nierozerwalne wartości doskonale uzupełniając się wzajemnie. Odrębnym zagadnieniem wpływającym na formowanie ostatecznego efektu plastycznego instrumentu są walory kolorystyczne, dzięki którym (stosowanym świadomie) instrument może nabrać wizualnej lekkości lub ociężałości przy tych samych wymiarach ogólnych. Zabiegi takie stosowane są z powodzeniem w architekturze wnętrz. Spory wpływ na wzajemne relacje tych pojęć ma również materiał z jakiego wykonany zostanie instrument. Tym materiałem w przypadku chordofonów (myślę o instrumentach co najmniej manufakturowych) jest „żywe” medium – drewno. Odpowiednio wyselekcjonowane i przygotowane przez lutnika, stosowane tak, aby jego indywidualne wartości plastyczne (kolor, rysunek czy stopień odbicia padającego światła) podkreślały i uwypuklały całość bryły instrumentu. Obecnie częstym przypadkiem w praktyce lutniczej są zamówienia konkretnych instrumentów wg indywidualnych wymagań ergonomicznych czy stylistycznych muzyków (dotyczy to głównie instrumentów odbiegających od form klasycznych). W tych przypadkach brak wiedzy na temat wzajemnych zależności i wynikających z nich konsekwencji może doprowadzić do efektu przeciwnego niż założony, źle lub w ogóle nie brzmiącego instrumentu. Historia lutnictwa obfituje w wiele takich realizacji, które obecnie są tylko obiektami muzealnymi, świadczącymi jednak o ciągłej woli człowieka do poszukiwania nowych form i rozwiązań plasyczno – dźwiękowych.
Stanisław Marduła, dr, prof. oświaty, artysta lutnik, nauczyciel, ur. 29 listopada 1952 w Zakopanem, syn Franciszka – jednego z największych lutników drugiej połowy XX w. W 1972 r. ukończył Technikum Budowy Instrumentów Lutniczych w Nowym Targu oraz w 1977 r. Wydział Technologii Drewna (specjalizacja meblarstwo). Doktorat w dyscyplinie instrumentalistyka (lutnictwo) w Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu w 2000 r., od 2001 r. nauczyciel dyplomowany, od 2016 r. profesor oświaty. Od 1981 r. nauczyciel artystycznych przedmiotów specjalizacji lutniczej w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem. W 2000 r. prowadził wykłady (projektowanie instrumentów smyczkowych) na Akademii Muzycznej w Poznaniu. Rzeczoznawca Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Kultury ds. podręczników i szkolnych programów nauczania. Organizator Ogólnopolskich Plenerów Lutniczych w Zakopanem w latach 1982-1989. Uczestnik Ogólnopolskich Seminariów Lutniczych (wygłosił cykl referatów). Uczestnik międzynarodowych konkursów i wystaw lutniczych we Włoszech, Francji, Niemczech, Bułgarii, Czechosłowacji i Polsce (dwukrotnie członek jury Krajowych Konkursów Lutniczych). Autor własnego awangardowego modelu kwartetu smyczkowego „Polonia Nova” (projekt 1986, wykonanie 1996). Uczestnik krajowych i zagranicznych wystaw zbiorowych prezentujących dorobek środowiska lutniczego. Wystawy indywidualne: Zakopane, Ostrołęka, Ciechanów, Szymbark. Członek Związku Polskich Artystów Lutników w Warszawie, oraz Towarzystwa Gimnastycznego „SOKÓŁ” gniazdo w Zakopanem (od 2007 r. prezes). Odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi, medal „GLORIA ARTIS”, medal KEN, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zainteresowania – historia polskiego lutnictwa, szczególnie lutnictwa podhalańskiego, projektowanie i budowa autorskich, nie klasycyzujących, form instrumentów smyczkowych.
Alicja Hołoga-Marduła, dr inż., artysta lutnik, nauczyciel, ur. 01.03.1953 w Gnieźnie. W 1977 r. ukończyła Wydział Technologii Drewna (specjalizacja meblarstwo). Do 1980 r. pracowała w przemyśle drzewnym. W 1986 r. rozpoczęła praktykę lutniczą w pracowni teścia, Franciszka Marduły, zostając w 1990 r. członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Zajmuje się głównie konserwacją instrumentów. W 2007 r. uzyskała stopień doktora technologii drewna, specjalizując się w meblarstwie podhalańskim, głównie w stylu zakopiańskim. Ponadto zajmuje się problemami technologicznymi i konstrukcyjnymi drewna rezonansowego, mającymi wpływ na właściwości akustyczne budowanych nowych i konserwowania starych instrumentów. Od 1994 r. nauczyciel artystycznych przedmiotów specjalizacji lutniczej i meblarskiej w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem. Od 2007 r. wicedyrektor Zespołu Szkół Plastycznych w Zakopanem. Uczestniczyła w konkursach lutniczych w Cremonie, Mittenwaldzie, Poznaniu, Paryżu. Uczestniczka krajowych i zagranicznych wystaw zbiorowych prezentujących dorobek środowiska lutniczego. Odznaczenia: medal „GLORIA ARTIS”, medal KEN.
15.00-15.20
Marek Pielaszek, Prezes Związku Polskich Artystów Lutników
Podstawowe zasady dotyczące konserwacji oryginalnych mistrzowskich instrumentów lutniczych
Marek Pielaszek, lutnik, prezes Związku Polskich Artystów Lutników, kierownik zarządzanej przez ZPAL Kolekcji Instrumentów Lutniczych, stanowiącej własność MKiDN. Ukończył Państwowe Liceum Muzyczne w Poznaniu w klasie lutnictwa, a następnie, również w Poznaniu, studia w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego, Wydział Instrumentalny, kierunek – lutnictwo artystyczne. Ogromnie ceni okres studiów lutniczych. Pod kierunkiem profesora Włodzimierza Kamińskiego, wówczas pełniącego funkcję kierownika Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu, wykładowcy, wybitnego muzykologa i lutnika, wykonał instrumenty dyplomowe oraz napisał pracę teoretyczną. Stały, bezpośredni kontakt z profesorem, tym wybitnym specjalistą w dziedzinie lutnictwa, ogromna wiedza teoretyczna i praktyczna, którą z tak wielką pasją przekazywał swoim studentom oraz możliwość stałego obcowania z instrumentami zgromadzonymi w zbiorach poznańskiego Muzeum dały mu solidne podstawy do wykonywania zawodu lutnika. W 1988 r. bezpośrednio po ukończeniu studiów podjął pracę w Związku Polskich Artystów Lutników na stanowisku kierownika Kolekcji Instrumentów Lutniczych, funkcję tę pełni nadal. W 2004 r. z okazji 50-lecia ZPAL otrzymał od ministra kultury dyplom z podziękowaniem za opiekę nad dziełami sztuki lutniczej w Kolekcji Instrumentów Lutniczych. Przez ok. 20 lat był jednocześnie zatrudniony w charakterze konserwatora instrumentów lutniczych w Państwowej Szkole Muzycznej im. E. Młynarskiego w Warszawie. Od 1988 r. prowadzi własną pracownię lutniczą. Prawie 30-letnia działalność we własnej pracowni i w Kolekcji Instrumentów Lutniczych, a także praca w PSM pozwoliły mu na zdobycie dużego doświadczenia w zakresie konserwacji i korekty instrumentów muzycznych. Oprócz działalności konserwatorskiej zajmuje się budową nowych instrumentów lutniczych, rekonstrukcją instrumentów historycznych, budową smyczków. W 1989 r. otrzymał nagrodę imienia Zdzisława Szulca za walory stylistyczne skrzypiec na Ogólnopolskim Konkursie Lutniczym im. Z. Szulca w Poznaniu. Z ramienia Związku Polskich Artystów Lutników wydaje opinie i oceny instrumentów lutniczych na potrzeby instytucji i osób prywatnych. W 1985 r. – jeszcze w okresie studiów został członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Kilkakrotnie wyjeżdżał na zagraniczne konkursy i wystawy organizowane we Włoszech, Francji, Niemczech, Rosji, Czechach, Słowacji. Miał możliwość poznania i zbadania instrumentów wybitnych lutników włoskich (Stradivariusa, Guarnerich, Amatich), francuskich, niemieckich, a także poznawania współczesnych trendów w światowej sztuce lutniczej. Od 2004 r. (trzecią kolejną kadencję) pełni funkcję prezesa ZPAL. Kierując Związkiem dużą wagę przywiązuje działaniom na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych członków ZPAL. Kontynuowana jest zasada organizacji co najmniej dwa razy w roku ogólnopolskich seminariów lutniczych oraz międzynarodowych sympozjów towarzyszących Międzynarodowemu Konkursowi Lutniczemu im. H. Wieniawskiego w Poznaniu, z udziałem wybitnych lutników – wykładowców zagranicznych. Jest autorem koncepcji i opracowania merytorycznego biuletynu ZPAL pt. Twórczość klasyków lutnictwa a współczesna sztuka lutnicza, na ogólnopolskich seminariach lutniczych wygłosił referaty: Lutnictwo angielskie, Lutnictwo francuskie – twórczość J. B. Vuillaume, Lutnicy działający na terenie Warszawy od początku XVII wieku, Podstawowe zasady, obowiązujące konserwatorów dzieł sztuki, w tym konserwatorów oryginalnych instrumentów lutniczych.
Sesja I
15.20-15.40
Jacek Wesołowski, lutnik
Rekonstrukcja wiolonczel: od renesansowego basse de violon, przez cello piccolo, po późnobarokową wiolonczelę koncertową oraz ich różnice z tradycyjną współczesną wiolonczelą
Jacek Wesołowski jest artystą lutnikiem oraz konserwatorem i kolekcjonerem zabytkowych instrumentów smyczkowych, rzeźbiarzem, skrzypkiem i pasjonatem kultury ludowej, a prywatnie miłośnikiem lotnictwa. W swojej pracy specjalizuje się na historycznie udokumentowanym rekonstruowaniu instrumentów z rodziny skrzypiec i wiol od XV wieku po wiek XIX. Buduje również instrumenty według ich współczesnego przeznaczenia koncertowego. Jako konserwator specjalizuje się w instrumentach najwyższej klasy, a przez jego ręce przewinęło się wiele znakomitych instrumentów kremońskich. Urodził się w Gdańsku (rocznik 1978; spokrewniony z Franciszkiem Wesołowskim, zmarłym w 2007 organistą i teoretykiem łódzkiej Akademii Muzycznej), gdzie również uczył się gry skrzypcowej w szkole muzycznej. Podjął się nauki lutnictwa w Poznaniu w roku 1993 gdzie kontynuował naukę na Akademii Muzycznej (praca magisterska 2003: „Historia Violi da Gamba na Wyspach Brytyjskich”). Ukończył z wyróżnieniem i dyplomem University of Sussex studia podyplomowe w West Dean College w Anglii. Tam koncentrował się głównie na violach da gamba i skrzypcach barokowych. W tym samym roku rozpoczął pracę jako konserwator szanowanej londyńskiej firmy J&A Beare prowadzonej ówcześnie przez Charlesa i Petera Beare’ów, z którymi nadal współpracuje. Stosuje w pracy narzędzia i materiały tradycyjne od wieków, a także współczesne metody analizy komputerowej i akustycznej. Wiele czasu poświęca teoretycznej i historycznej stronie lutnictwa badając wczesny rozwój instrumentów strunowych w Europie, analizując metody wielkich lutników oraz zbierając informacje dotyczące dawnych polskich lutników. Kolekcjonuje stare narzędzia i posiada bogaty księgozbiór oraz cyfrową bazę danych. Jest członkiem Galpin Society, Viol da Gamba Society of Great Britain, British Violin Making Association, The Violin Society of America, dla których również pisał artykuły o tematyce lutniczej. Jest współautorem publikacji wydanej przez International Pernambuco Conservation Initiative „The Conservation, Restoration, and Repair of Stringed Instruments and Their Bows”. Historię lutnictwa i konserwację prezentował dla wielu gremiów – od profesjonalnych w Polsce i Anglii po amatorów i melomanów (w 2004 miał wykład w Londynie dla byłych żołnierzy AK i byłego prezydenta Kaczorowskiego). W 2008 r. otworzył prywatną pracownię lutnictwa artystycznego, która działa obecnie na gdańskim Zamczysku (Stare Miasto).
15.40-16.00
Katarzyna Zedel, Karolina Anna Pawłowska, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Konserwacja obiektów muzealnych w MLIM w Szydłowcu – zakres, problematyka, efekty
Temat konserwacji jest dla Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu wyjątkowo ważny. Kolekcja muzealiów licząca około 2 300 obiektów, a niektóre nich sięgają końca XVII wieku. Instrumenty te wymagają specjalnej uwagi, gdyż na skutek wieloletniego użytkowania i upływu czasu straciły walory ekspozycyjne i muzyczne. Obiekty zanim trafiły do kolekcji MLIM często przechowywane były w nieodpowiednich warunkach, lub nie używane, co przyczyniało się do ich zniszczenia. Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu od 1991 roku regularnie zleca konserwacje muzealiów, zarówno instrumentów, jak i obiektów artystyczno-historycznych. Celem tych konserwacji jest przede wszystkim zatrzymanie procesów niszczenia, uzupełnienie ubytków, przywrócenie wyglądu ekspozycyjnego i w miarę możliwości – w przypadku instrumentów – przywrócenie funkcji muzycznych. Przeprowadzanie konserwacji to często jedyna okazja, aby odkryć podpis twórcy umieszczony wewnątrz instrumentu. Każdy obiekt wymaga podejścia indywidualnego, a końcowy efekt, jaki się uzyskuje po konserwacji to wynik szeregu decyzji i swego rodzaju „kompromisów”. Efekty podejmowanych w tym kierunku działań przedstawimy podczas referatu.
16.00-16.20
Andrzej Włodarczyk, Technik budowy fortepianów, restaurator instrumentów historycznych, etyk
Renowacja obiektów z Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku – fortepian Zygmunta Noskowskiego Krall&Seidler Warszawa ok. 1890, Johann Friedrich Marty Królewiec ok. 1810-20
Andrzej Włodarczyk, ur. 1972 w Warszawie. Absolwent Technikum Budowy Fortepianów w Kaliszu (1994) oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (1997). Od 1994 r. prowadzi „Pracownię Pianin i Fortepianów Andrzej Włodarczyk” oferującą naprawy, strojenie, ekspertyzy oraz renowacje instrumentów historycznych i współczesnych. Praktykował w fabryce Steinway & Sons w Hamburgu (2007). W latach 2000-2006 był wykładowcą Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (Zasady strojenia i budowa fortepianu). Od wielu lat jest stroicielem instrumentów Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina. Inicjator powstania „Stowarzyszenia Polskich Stroicieli Fortepianów” (2007). Współpracuje z instytucjami z terenu całego kraju (Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Filharmonia Narodowa, Zamek Królewski, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Kolekcja Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku, Pałac w Chrzęsnem, Muzeum Okręgowe w Krośnie, American School in Warsaw, Wojsko Polskie i in.). Obsługiwał Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Dusznikach-Zdroju, Międzynarodowy Festiwal Muzyczny Chopin i Jego Europa, Festiwal Ad Libitum, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, Zaduszki Jazzowe w Siedlcach, Koncerty Chopinowskie w Łazienkach Królewskich, Floralia Powsin). Inicjator cyklu koncertów „Czar dawnych fortepianów”. Właściciel największej polskiej prywatnej kolekcji historycznych fortepianów stale wykorzystywanej do koncertów i nagrań.
16.20-16.40
Tomasz Grochalski, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Historycznie informowane budownictwo i restauracja instrumentów dętych blaszanych
W referacie przedstawione zostaną metody dokładnego ustalania składu chemicznego instrumentów wykonanych z mosiądzu i wykorzystanie wyników tych badań przez niektórych budowniczych w konstruowaniu kopii historycznych waltorni. Częścią referatu będzie zaprezentowanie procesu restauracji berlińskiej waltorni wentylowej Friedricha Wilhelma Wernicke z drugiej połowy XIX wieku z wykorzystaniem historycznych metod. Przeciwstawione zostaną sobie zagadnienia konserwacji i restauracji eksponatów w odniesieniu do historycznych instrumentów dętych blaszanych.
16.40-17.00
Magdalena Szmida-Półbratek, Muzeum Miejskie Wrocławia, Joanna Gul, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Prezentacja portalu „Batuty w zbiorach polskich”
Portal „Batuty w zbiorach polskich”, czwarta część projektu Instrumenty.edu.pl, zrealizowany został przez Instytut Muzyki i Tańca w roku X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach (2017). Baza prezentuje największy na świecie zbiór batut, z wyczerpującymi opisami obiektów i bogatym kontekstem muzycznym. Zawiera obiekty pochodzące z Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Teatralnego Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie oraz trzech kolekcji prywatnych – Janusza Marynowskiego, Krzysztofa Słowińskiego i Jana Stanisława Witkiewicza. Kuratorem portalu jest Agata Mierzejewska.
Magdalena Szmida-Półbratek, historyk sztuki, pracownik Muzeum Miejskiego Wrocławia, autorka licznych wystaw muzealnych i katalogów. Konsultantka opisów batut z kolekcji J.S. Witkiewicza w portalu www.batuty.instrumenty.edu.pl.
Joanna Gul, teoretyk muzyki, instrumentolog, związana z Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Pracownią Badań Pejzażu Dźwiękowego w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Zainteresowania skupia na historii budownictwa instrumentów muzycznych na Dolnym Śląsku, zagadnieniach terminologii i klasyfikacji instrumentów, aspektach muzycznych wystaw rzemieślniczo-przemysłowych oraz zagadnieniach audiosfery. Od 2014 r. pracuje w zespole (razem z A. Mierzejewską, prof. B. Voglem, prof. Z.J. Przerembskim i W. Kielichowskim) opracowującym dokumentację instrumentów muzycznych w muzeach polskich dla portalu www.instrumenty.edu.pl Instytutu Muzyki i Tańca (ostatnia część portalu: www.batuty.instrumenty.edu.pl). Współpracowała z prof. Beniaminem Voglem przy pierwszym pełnym tłumaczeniu na język polski uaktualnionej klasyfikacji instrumentów muzycznych Hornbostela i Sachsa, stosowanej przez bazę internetową MIMO (Musical Instrument Museums Online, www.mimo-international.com), a także przy tłumaczeniu tezaurusa dla polskiej wersji strony internetowej MIMO. Publikowała m.in. w czasopismach „Muzyka”, „Ruch Muzyczny”, „Prace Kulturoznawcze”, „Audiosfera: Koncepcje-Badania-Praktyki”.
Agata Mierzejewska, ur. 1981, muzykolog, kurator cyfrowej kolekcji instrumentów muzycznych instrumenty.edu.pl, redaktor bloga instrumentologicznego blog.instrumenty.edu.pl, inicjatorka I Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej. Absolwentka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego (2005), podczas studiów doktoranckich w Uniwersytecie Wrocławskim prowadziła konwersatoria z zakresu historii polskiej tradycji muzycznej, historii muzyki powszechnej oraz historii form i gatunków muzycznych (2006-2008). Kurator 8 wystaw czasowych o tematyce chopinologicznej i instrumentologicznej Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina oraz 2 wystaw Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu (2012-2014). Współautorka filmu dokumentalnego Sekret Orkiestry poświęconego Orkiestrze XVIII Wieku Fransa Brüggena (scenariusz, wywiady; NIFC 2014), współorganizatorka I edycji Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Juliana Cochrana (2015). Autorka scenariuszy 6 stanowisk multimedialnych nowej ekspozycji stałej Muzeum Fryderyka Chopina, uczestniczka projektów multimedialnych NIFC (w latach 2012-2013 przeprowadziła ok. 100 wywiadów z artystami festiwalu „Chopin i Jego Europa” oraz polskimi muzykologami, które złożyły się na cykle portretów wybitnych artystów i humanistów), pracowała dla medici.tv podczas XVII Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego (2015). Publikowała na łamach kwartalnika „Muzyka”, „Kwartalnika Filmowego”, „Ad Parnassum Studies”, prowadzi satyryczno-egzystencjalną rubrykę „kekszoz dexelan” w „Ruchu Muzycznym”. W l. 2014-2018 koordynowała interinstytucjonalne prace zespołu, w skład którego weszli prof. dr hab. Zbigniew J. Przerembski, prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel, Joanna Gul i Waldemar Kielichowski, z którym opracowywała różne grupy instrumentów muzycznych z polskich zbiorów muzealnych (Instytut Muzyki i Tańca). W 2016 r. koordynowała wprowadzenie języka polskiego jako języka użytkowego bazy MIMO (Musical Instrument Museums Online) oraz pierwszy transfer obiektów z polskich kolekcji. Pod kierunkiem prof. dr. hab. Macieja Gołąba przygotowuje pracę doktorską poświęconą Janowi Karłowiczowi (1836-1903), którego kompozycje odnalazła w litewskich archiwach i doprowadziła do ich wykonania w cyklu „Polska Muzyka Odnaleziona” (Narodowe Centrum Kultury 2015).
Wystawa batut ze zbiorów Jana Stanisława Witkiewicza (Pałac Ostromecko, 16-18 września)
W skład kolekcji Jana Stanisława Witkiewicza wchodzi 171 batut z XIX i XX w., najstarsza batuta nosi inskrypcję z 1867 r., najmłodsza znaki świadczące o wykonaniu w 1958 r. Obok „codziennych” batut noszących ślady użytkowania, ozdobą kolekcji są bardzo liczne obiekty pięknie zdobione i oryginalnie wykonane, jak np. okuta złotem batuta rani Sarawaku Margaret Brooke z wizerunkiem św. Cecylii, batuta z kości słoniowej z religijnymi symbolami, liczne pięknie zdobione batuty angielskie czy pałeczki z motywami orientalnymi, a także batuty składane w różny sposób. W kolekcji znajduje się m. in. batuta Johanna Straussa (syna?), Howarda Barlowa, Franka J. Blacka, Jamesa Moodiego, a także batuty polskich chórów z I poł. XX w., m.in. chóru im. F. Nowowiejskiego z Oignies we Francji. Szczególną ciekawostką są dwie batuty „grające” – połączone z kamertonem języczkowym (stroikowym) chromatycznym. Całość kolekcji została zdigitalizowana i jest dostępna na stronie www.batuty.instrumenty.edu.pl
17.00-18.30
Dyskusja z udziałem dr Olgi Siejnej-Bernady
Olga Siejna-Bernady, muzykolog-instrumentolog. Od 35 lat jest nauczycielką w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Wacława z Szamotuł w Szamotułach. Zajmowała sie systematyką ewolucji smyczka w instrumentarium europejskim (praca magisterska pod kierunkiem prof. Włodzimierza Kamińskiego na wydziale muzykologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu – 1983), instrumentami strunowymi (dział o instrumentach strunowych w „Słowniku Terminologicznym Zabytków”. W kręgu jej ostatnich zainteresowań są harmonie polskie (praca doktorska pisana pod kierunkiem prof. Ludwika Bielawskiego w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie – 1991, wydana w formie skróconej – 2012; referat na Etnomuzykologicznej Sesji Popularnonaukowej „Instrument i dźwięk” w 2008 r. w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, referat na temat warsztatu harmonii Władysława i Adolfa Leonardtów na spotkaniu w Muzeum Pragi w Warszawie w 2016 r.). Przeprowadziła kwerendę w muzeach polskich harmonii i akordeonów produkowanych do 1939 r. na ziemiach polskich i opracowała karty przedwojennych harmonii i akordeonów na zlecenie Ośrodka Dokumentacji Zabytków (1986-87).
18:30 – 19:30
Przerwa
19.30
Koncert instrumentów eksperymentalnych
Małe instrumenty: Paweł Romańczuk, Tomasz Orszulak
Grupa Małe Instrumenty powstała w 2006 roku, z inicjatywy Pawła Romańczuka, w wyniku fascynacji nietypowymi źródłami dźwięku. Początkowo były to niewielkie instrumenty i obiekty wydające dźwięki. Równolegle do nich pojawiały się również własne prototypowe rozwiązania, mechaniczne konstrukcje grające oraz instrumenty zaprojektowane przez innych eksperymentujących autorów, ale wykonane w pracowni Małych Instrumentów. Dzięki tym poszukiwaniom muzyka mogła przyjmować wieloraki charakter: powstawała w wyniku realizacji partytur tradycyjnych i graficznych, scenariuszy, pracy automatów, improwizacji, muzyki granej na żywo, generowania i preparowania dźwięku w warunkach studyjnych. Podsumowaniem wydawniczym tych prac był album „Samoróbka” (2013) poświęcony instrumentom własnej konstrukcji: zawierał płytę, album fotograficzny oraz podręcznik „Domowe eksperymenty z instrumentami muzycznymi”. Od tego momentu pod hasłem „Samoróbki” odbyło się około 100 warsztatów w Polsce, Austrii, Szwajcarii, Rumunii, Japonii, Turcji, USA. Kolejnym etapem rozwoju idei „samoróbczości” były otwarte warsztaty zrealizowane w ramach Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, dla osób zainteresowanych kreatywnym działaniem w obszarze eksperymentów dźwiękowych. Utworzona grupa przez część roku 2016 cyklicznie spotykała się w pracowni Małych Instrumentów, w celu stworzenia koncepcji nowego instrumentu muzycznego i jej realizacji. Dla powstałych obiektów zakomponowana została muzyka zaprezentowana na koncercie, nagrana oraz wydana na płycie „Gruppo di Construzione” w 2017 roku. W pracowni Małych Instrumentów trwają systematyczne prace nad kreowaniem nowych rozwiązań instrumentalnych. Dzięki temu w każdym roku powstaje przynajmniej kilka nowatorskich rozwiązań w tej dziedzinie. Na potrzeby różnych projektów realizowanych w ramach działalności Małych Instrumentów grupa przyjmuje osobne warianty składu osobowego. Na okoliczność prezentacji muzyki oraz idei tworzenia eksperymentalnych instrumentów muzycznych przygotowany został około 30 minutowy program muzyczny wzbogacony o wprowadzenie i komentarz o specyfice tworzonych obiektów grających. Własne propozycje muzyczne wykonają autorzy – Paweł Romańczuk i Tomasz Orszulak oraz wybrane konstrukcje mechaniczne.
PONIEDZIAŁEK, 17 WRZEŚNIA
Sesja II
9.00-9.20
Sławomir Zubrzycki, pianista, klawiolinista
Od pomysłu Leonarda da Vinci do fortepianu smyczkowego
Podczas rekonstrukcji instrumentu klawiszowo-smyczkowego wynalezionego i opisanego przez Leonarda da Vinci w notatkach z lat 1489-1492 o nazwie viola organista, której dokonałem w latach 2009-2012, powstało pytanie, czy jest to pomysł jednostkowy, czy początek linii rozwojowej odrębnej konstrukcji instrumentów. Czy można wyodrębnić spośród instrumentów klawiszowych grupę instrumentów klawiszowo-smyczkowych. Konstrukcje tego typu, posiadając klawiaturę wydobywają dźwięk przy pomocy mechanicznego smyczka pocierającego struny. Od wcześniejszych organistrum (lir korbowych) odróżnia je zasadnicza zmiana dotycząca możliwości przybliżania strun do smyczka, niezależnego dla każdego dźwięku. Forma podobna do klawesynu i klawiatura umożliwiają wykonanie repertuaru na instrumenty klawiszowe (organy, klawesyn), brzmienie ciągłe jak w organach ma jednocześnie wszystkie cechy brzmienia instrumentów smyczkowych wraz z większością środków wyrazowych. Liczba ok 200 przypadków ukończonych i nieukończonych instrumentów w czasie pięciu stuleci nie jest może imponująca, ale też niemała. Fakt, że co kilka lat w całej Europie podejmowano próby konstrukcji instrumentu o opisanych powyżej walorach świadczy o ciągłym zainteresowaniu ideą, niezależnie od zmian rozwojowych instrumentarium muzycznego. Są pewne poszlaki, aby za pierwotne źródło rozwoju konstrukcji uznać szkice Leonarda da Vinci. Na obecnym poziomie wiedzy można przytoczyć kilka istotnych w historii muzyki nazwisk kojarzonych w różnym zakresie z hisorią rozwoju instrumentów klawiszowo-smyczkowych. Są wśród nich: Orlandus Lassus, Vicenzo Galilei, Bartolomeo Christofori, C.P.E.Bach czy Ferenz Liszt. W roku 2017 Pierre Gevaert w MIM (Bruksela) dokonał renowacji wraz z częściową rekonstrukcją instrumentu piano-viole zbudowanego w Brukseli w roku 1830 przez Hermanna Lichtenthala. Umożliwiło to po raz pierwszy porównanie mojej rekonstrukcji violi organista z najwcześniejszego okresu konstrukcyjnego z instrumentem późniejszym o odmiennej budowie z wieku XIX, ale o podobnych założeniach konstrukcji klawiszowo-smyczkowej. Różnice i podobieństwa brzmieniowe oraz konstrukcyjne zostaną zaprezentowane w formie audio-video podczas wystąpienia. Porównanie obejmie również konstrukcję innego instrumentu, autorstwa Baudet’a z Paryża Piano-quatuor z roku 1873. Istnieje również nieznany związek pomiędzy instrumentem Lichtenthala a klawiolinem Jana Jarmusiewicza zbudowanym w tej samej dekadzie XIX wieku. Wiele wskazuje na to, że instrumenty te były bardzo podobne. Określenie podobieństw i różnic w dźwięku w kontekście podobieństw i różnic konstrukcji z różnych okresów historycznych może dać odpowiedź na pytanie o istnienie odrębnej grupy instrumentów klawiszowych, nazywanych również fortepianami smyczkowymi.
Sławomir Zubrzycki, pianista, klawiolinista, kompozytor oraz konstruktor instrumentów urodzony w Krakowie i przez większość swojego życia związany z tym miastem. W 2009 Zubrzycki natrafił na ślad osobliwego instrumentu klawiszowo-smyczkowego, prawie zupełnie nieznanego i zapomnianego, który zaprojektował Leonardo da Vinci. Zaintrygowany faktami z przeszłości Zubrzycki zbudował w latach 2009-2012 własną wersję konstrukcji Leonarda da Vinci, nawiązując również do innych instrumentów z lat 1575-1625. W ten sposób powstał instrument o niepowtarzalnym brzmieniu i walorach koncertowych. Premierowe recitale violi organista (w Krakowie na Międzynarodowym Festiwalu Pianistycznym Królewskiego Miasta Krakowa – 18. października 2013 i Festiwalu Conrada – 21. października 2013) były ogromnym sukcesem artystycznym i medialnym. Informacje o powstaniu instrumentu pojawiły się w najpoczytniejszych mediach światowych, m.in. BBC, CNN, The Telegraph, France 24, Deutche Radio Kultur, Corierre della sera, MSN, Oman Daily Observer, Hindustan Times, Taipei Times. W latach 2014-17 Zubrzycki odbył europejskie tournée z recitalami na violi organista (ponad 50 recitali w 17 krajach), goszcząc m.in. na Stockholm Early Music Festival, Mänttä Music Festival, Wratislavia Cantans, Ghent Festival of Flanders, Kotor Art Festival, Polish Music Days w Turcji, Ohrid Summer Festival, Milano Classica, Gaudete! Festival Internazionale di Musica Antica we Włoszech, Buccharest Early Music Festival, Summer Festival of Early Music w Pradze, Kristupo Festivaliai w Wilnie, Festiwal Muzyki Polskiej w Krakowie, European Renaissance Music Festival w zamku Clos Luce w Amboise, Les Nuits de Septembre w Liege. W 2015 ukazały się dwa albumy z muzyką wykonywaną na violi organista. Solowy album „Viola organista – The da Vinci sound” to wydawnictwo wyjątkowe pod wieloma względami: to nie tylko pierwsze na świecie nagranie recitalu „instrumentu Leonarda da Vinci”, ale również pierwszy polski projekt muzyczny sfinansowany przez melomanów z całego świata dzięki globalnemu portalowi crowdfundingowemu Kickstarter. Na płycie znalazło się osiem utworów epoki baroku (w tym jedyny w historii utwór skomponowany z myślą o instrumencie klawiszowo-smyczkowym, Sonata na Bogenklavier C. Ph. E. Bacha) oraz, jako bonus, muzyka skomponowana przez samego Leonarda da Vinci – której zapis wielki mistrz namalował na obrazie „Portret muzyka”. Płyta uzyskała nominację w 22. edycji Nagrody Fryderyk 2016, oraz nominację International Classical Music Awards – ICMA 2017 – w kategorii Baroque Instrumental. Sławomir Zubrzycki ukończył Akademię Muzyczną w Krakowie (1988) – gdzie studiował w klasie fortepianu prof. Tadeusza Żmudzińskiego oraz w klasie muzyki współczesnej prof. Adama Kaczyńskiego. Jako stypendysta Fundacji Fulbrighta swój warsztat pianistyczny doskonalił w The Boston Conservatory of Music (1990-91) w Stanach Zjednoczonych pod kierunkiem Janice Weber, a także u Wiktora Mierżanowa, Włodzimierza Obidowicza, Michaela Lewina i Jerome Lowenthala oraz u klawesynisty, Johanna Sonnleitnera. W 1987 został laureatem Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku. Koncertował jako solista (m.in. z Orkiestrą Polskiego Radia w Krakowie, Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej, Capellą Cracoviensis, Toruńską Orkiestrą Kameralną, Imperial College London Sinfonietta) oraz jako kameralista (z Kwartetem Olgi Szwajgier, którego jest członkiem, a także z Gwendolin Bradley, Jadwigą Gadulanką, Andrzejem Hiolskim) w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Austrii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i na Ukrainie. Nagrywał dla Polskich Nagrań, TVP, Polskiego Radia. Współpracował z Telewizją Polską jako prezenter, kompozytor i reżyser muzyczny przy programach edukacyjnych, takich jak: „Wszystko gra” (cykl wykładów o instrumentach muzycznych dla TVP1 i TVPolonia) i „Ulica sezamkowa” (wersja polska TVP2). Brał udział w wielu festiwalach w USA, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, oraz na Ukrainie. Był wykładowcą Letniej Akademii Muzyki Współczesnej – Avantgarde Tirol w Austrii (2005, 2007). Prowadzi klasę fortepianu i kieruje sekcją instrumentów klawiszowych w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Krakowie. Wieloletnie zainteresowanie Zubrzyckiego konstrukcją instrumentów muzycznych na początku zaowocowało cyklem wykładów telewizyjnych oraz zbudowaniem kopii klawikordu Johanna Sielbermana z 1775 roku. Instrument uznawany za protoplastę fortepianu charakteryzujący się niezwykłą ekspresją powstał w prywatnej pracowni w 1994. Obecnie działalność artystyczna Sławomira Zubrzyckiego koncentruje się wokół violi organista. Najbliższe plany koncertowe artysty obejmują koncerty na festiwalach muzyki dawnej w krajach Europejskich.
9.20-9.40
Maciej Szarafiński, Konserwator, rzeczoznawca historycznych fortepianów, fortepianmistrz
Konstrukcja fortepianowych mechanizmów „tangentowych”
Referat podejmuje temat konstrukcji fortepianowego „mechanizmu tangentowego”, temat szczególnie istotny dla historii polskich fortepianów, chociażby z tego względu, że najstarszy zachowany polski fortepian (Skórski 1774) taki typ mechanizmu właśnie posiada. Referat koncentruje się na omówieniu nie tylko ogólnych zasad działania mechanizmu „tangentowego”, ale przede wszystkim na tym jakie możliwości ta konstrukcja dawała, jeśli chodzi o podstawowe funkcje mechanizmu fortepianowego; zagłębia się w aspekty kinetyki mechanizmu. W tych dociekaniach dokonywane są szczegółowe porównania możliwości poszczególnych funkcji mechanizmu „tangentowego” (na przykładzie fortepianu Skórskiego i innych f. „tangentowych”) i mechanizmów młoteczkowych. Referat stara się również odpowiedzieć m. in. na pytania: czy był możliwy rozwój m. „tangentowego” – taki, jaki następował w przypadku fortepianowych mechanizmów młoteczkowych, oraz dlaczego zaniechano konstruowania mechanizmów „tangentowych”, a tym samym przybliża rolę fortepianów „tangentowych” w rozwoju i upowszechnianiu fortepianu, jako instrumentu muzycznego, w Europie.
Maciej Szarafiński, mgr, ur. 1967 w Poznaniu. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na kierunku Etnologia i Antropologia Kultury (1995). Od 1999 r. pracuje jako konserwator w Muzeum Instrumentów Muzycznych, Oddziale Muzeum Narodowego w Poznaniu. W 2013 r. uzyskał uprawnienia Rzeczoznawcy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie opieki nad zabytkami, w specjalności instrumenty fortepianowe. W latach 1990-2007 był pracownikiem Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu (stroiciel-korektor fortepianów). W 1999 r. uzyskał dyplom mistrza rzemiosła w dziedzinie budowy i naprawy fortepianów w Izbie Rzemieślniczej w Łodzi. W latach 2007-2009 współpracował z Yamaha Gmbh oddz. Polska jako stroiciel, korektor i intonator fortepianów (obsługa koncertów, festiwali, konkursów fortepianowych). W 2008 r. został członkiem Yamaha Piano Technicians Guild. W latach 2006-2015 wygłosił w MIM kilka referatów związanych z historią fortepianu (Fortepiany w czasach Mozarta; Fortepian – stół, skrzydło, buduar; Brzmienie fortepianów w czasach Chopina, i inne).
9.40-10.00
Janusz Starzyk, Stroiciel fortepianów i pianin
Fizyka drgań strun i wpływ budowy fortepianu na powszechną akceptację stroju równomiernie temperowanego
Zarys informacji o dźwięku i strojeniu instrumentów w przeszłości, drgania struny oczami fizyka i muzyka oraz ewolucja fortepianu, a akceptowalność stroju równomiernie temperowanego.
Janusz Starzyk, ur. w 1960, technik elektronik, od 1985 r. stroiciel fortepianów i pianin. Dyplom mistrzowski w rzemiośle budowy i naprawy instrumentów fortepianowych otrzymał w 2002 r. Od 1989 r. prowadzi własną działalność gospodarczą. Członek Stowarzyszenia Polskich Stroicieli Fortepianów.
10.00-10.20
Dr hab. Ewa Mrowca, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Katedra Klawesynu i Muzyki Dawnej
Ottavino Gabrielli d’Estrées ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie
W ruchu wykonawstwa muzyki dawnej niezwykle istotną rolę odgrywa instrumentarium. Instrumenty oryginalne są jednymi z najważniejszych źródeł informacji dla współczesnych wykonawców ruchu historycznie poinformowanego. W Polsce ze względu na kolosalne zniszczenia wojenne ilość instrumentów klawiszowych z rodziny klawesynu jest znikoma. Autorka, od kilku lat zajmuje się 4 stopowym instrumentem klawiszowym jakim jest Ottavino Gabrielli d’Estrées ze zbiorów Muzeum Narodowego (dawne Muzeum XX. Czartoryskich) w Krakowie, stanowiące unikat na mapie historycznego instrumentarium. Ottavino trafiło do Polski dzięki Izabeli Czartoryskiej. Instrument należał do zbiorów pamiątek europejskich w Domku Gotyckim w Puławach. W trakcie wykładu zostaną przedstawione zasady konstrukcji instrumentu, jego historia, funkcja, porównanie z podobnymi instrumentami znajdującymi się w kolekcjach europejskich, a także pierwsze wyniki badań po przeprowadzonych kwerendach.
Ewa Mrowca, urodzona w Krakowie, naukę gry na klawesynie rozpoczęła w wieku 12 lat. Z wyróżnieniem ukończyła studia w Krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. Elżbiety Stefańskiej. Jest absolwentką Guildhall School of Music & Drama w Londynie w klasie Nicholasa Parle, oraz Schola Cantorum Basiliensis w Bazylei w klasie Jörga Andreasa Böttichera. Została wyróżniona w 2003 roku w VI Konkursie Klawesynowym im. J. Broadwooda w Londynie, organizowanym na historycznych instrumentach. W 1999 roku uzyskała Diploma di Merito Accademii Musicale Chigiana w Sienie. Jest laureatką nagrody Łódzkie Eureka 2012. Stypendystka Ministerstwa Kultury, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Accademii Musicale Chigiana, Rządu Szwajcarii oraz Guildhall School of Music & Drama. Swoje umiejętności doskonaliła na kursach mistrzowskich prowadzonych przez Kennetha Gilberta (Accademia Musicale Chigiana), Christopha Rousseta, Elisabeth Joyé, Pierra Hantai oraz Jespera Christensena. Ze szczególną pasją poświęca się wykonawstwu muzyki na instrumentach oryginalnych, a także historycznej realizacji basso continuo. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół oryginalnych instrumentów klawiszowych szarpanych oraz realizacji basso continuo. Działalność koncertowa obejmuje recitale solowe oraz występy z zespołami muzyki dawnej. Koncertuje w Polsce, Francji, Niemczech, Chinach oraz USA. Występowała realizując b.c. pod kierunkiem Jordi Savalla, Simona Standage’a, Katherine McGilivray, jako solistka pod kierunkiem Joshuy Rifkina. Wraz z Jakubem Kościukiewiczem jest współtwórcą zespołu Altberg Ensemble, współpracuje z zespołami muzyki dawnej: Cappella dell’Ospedale della Pietà Venezia, Musicae Antiquae Collegium Varsoviense, Royal Baroque Ensemble, a także z zespołem Nova Casa, z którym to we wrześniu 2009 r. wraz z Olgą Pasiecznik została przygotowana premiera spektaklu Tre Donne Tre Destini opartego na kantatach G.F. Händla dla Warszawskiej Opery Kameralnej. Jej recital z grudnia 2015 roku na instrumentach oryginalnych z Germanisches National Museum w Norymberdze był retransmitowany na antenie Bayerische Rundfunk. Obecnie pracuje na stanowisku adiunkta w Akademii Muzycznej w Łodzi (od 2008 roku prowadzi przedmiot Budowa instrumentu z zasadami konserwacji i strojenia; w roku akademickim 2016/2017 inicjatorka i opiekun projektu dotyczącego strojenia klawesynu prowadzonego przez profesora wizytującego Mimi Waitzman z Horniman Museum & Gardens w Londynie), oraz w Akademii Muzycznej w Krakowie. W 2009 roku uzyskała stopień doktora sztuki, przedstawiając pracę wraz z nagraniem pt. Różnorodność stylów w praktyce wykonawczej basso continuo na klawesynie w świeckiej muzyce niemieckiej pierwszej połowy XVIII wieku. W kwietniu 2014 roku Rada Wydziału Fortepianu, Organów, Klawesynu i Instrumentów Dawnych Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi przyznała jej stopień doktora habilitowanego. W ostatnich latach w zakresie jej zainteresowań znajduje się także klawesynowa muzyka francuska XVII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości Jeana Nicolasa Geoffroy (1633?-1694), co zaowocowało publikacją pt. Jean Nicolas Geoffroy i jego „Pieces de clavessin” z paryskiego manuskryptu Rés. 475 (UNUM 2013). Jej pierwszy solowy album z Pieces de clavessin Jeana Nicolasa Geoffroy (Dux 0137), zyskał znakomite recenzje w Polsce, Luksemburgu, Francji i Niemczech, a także został nominowany do prestiżowej nagrody International Classical Music Awards 2013. W marcu 2014 otrzymał wyróżnienie 5 Diapason. Ewa Mrowca gra na kopii anonimowego klawesynu włoskiego z Florencji z 1701 roku, zbudowanego w pracowni Detmara Hungerberga w Hückeswagen w roku 2006. Oryginał znajduje się w Museum für Musikinstrumente der Universität Leipzig.
10.20-10.40
Monika Stachowiak, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
Flamandzkie budownictwo klawiszowych instrumentów szarpanych na przykładzie kolekcji Muziekinstrumentenmuseum w Brukseli
Podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej w Ostromecku, chciałabym przedstawić referat oparty na mojej pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr hab. Ewy Mrowca, dotyczący flamandzkiej szkoły budownictwa klawiszowych instrumentów szarpanych. Analizie poddane zostały instrumenty budowane przez rodzinę Ruckersów, która stanowiła trzon tego ośrodka. Badania opisują typy instrumentów, takie jak: klawesyn skrzydłowy, wirginał, de moeder met het kind, muselar, ottavino, szpinet. W referacie pojawia się również charakterystyka zdobień klawiszowych instrumentów szarpanych. Dzięki współpracy z konserwatorem instrumentów w Muziekinstrumentenmuseum w Brukseli, Panem Jorisem De Valck, podstawą pracy jest opis wybranych eksponatów badanych w powyższym ośrodku.
10.40-11.00
Zuzanna Budziarek, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
Renowacja zniszczonego przez zalanie klawesynu wybudowanego przez Antonio Martiniego z Ravenny w 2008 roku
Klawesyn włoski, będący kopią instrumentu Carlo Grimaldiego 1697 i należący do Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, został uszkodzony w 2014 roku, kiedy to woda ze znajdującego się bezpośrednio nad salą klawesynową pomieszczenia gospodarczego przeciekła przez sufit i dostała się bezpośrednio do środka instrumentu. Przez trzy lata klawesyn znajdował się w stanie niegrającym – na płycie rezonansowej pojawiły się liczne pęknięcia, w tym jedno o długości przekraczającej 1 metr, klawisze, registry oraz skoczki zostały zablokowane przez wilgoć, część strun pękła, a na zewnątrz pudła pojawiły się liczne odpryski farby. W okresie od czerwca do sierpnia 2017 roku, klawesyn został poddany szeregowi prac renowacyjnych oraz konserwatorskich w pracowni budowy klawesynów Bruce’a Kennedy’ego w Castelmuzio we Włoszech. Dzięki rozległej wiedzy i doświadczeniu budowniczego, prace te zakończyły się pełnym sukcesem. Instrument jest obecnie w pełni funkcjonalny, a większość części dostała naprawiona (nie zaś wymieniona na nowe). Klawesyn został również przemalowany na nowy kolor oraz udekorowany złotem płatkowym 22K według autorskiego projektu Alison Grace Wooley opartego na oryginalnym florenckim wzorze barokowym.
11.00-11.20
Michał Bruliński, Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego
Performatywna destrukcja fortepianów: studium wybranych przypadków
Celem wystąpienia jest przedstawienie hipotezy dotyczącej genezy zjawiska performatywnej destrukcji fortepianów oraz analiza wybranych performansów o charakterze społecznym i artystycznym. Uwagę skupię na działaniach przeprowadzonych w krótkim horyzoncie czasowym, pomijając tzw. „powolną śmierć instrumentów”, która również nosi w sobie pierwiastek performatywny. U progu wystąpienia scharakteryzuję grupę wartości, które wykorzystywali lub którym przeciwstawiali się performatywni destruenci fortepianów (w przeszłości i obecnie). Następnie przedstawię refleksje z procesu poszukiwania wspólnych mianowników między poszczególnymi performansami, aby zwieńczyć referat próbą klasyfikacji zjawiska.
Michał Bruliński, doktorant na Środowiskowych Transdyscyplinarnych Studiach Doktoranckich „Wydziału Artes Liberales” oraz Wydziału Historycznego UW od 2017 r., gdzie pracuje nad dysertacją poświęconą fenomenowi fortepianu w kulturze polskiej od powstania listopadowego do 1905 roku. Ukończył studia historyczne (licencjat Niemoc na głosów kilka czyli o relacji jazzu i realizmu socjalistycznego w Polsce w latach 1947–1949 pod kierunkiem prof. Marcina Kuli oraz dr. hab. Marcina Zaremby, nagrodzony jako najlepsza praca dyplomowa w IHUW 2013) i Kolegium Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim (magisterium Szafa – żyrafa – radioodbiornik: o fenomenie fortepianu w kulturze polskiej przed powstaniem listopadowym pod kierunkiem prof. Grażyny Szelągowskiej, wyróżnione w XXIII Konkursie im. J. J. Lipskiego). Studiował także fortepian w klasie prof. Ewy Pobłockiej i dr hab. Marii Gabryś oraz kameralistykę w klasie prof. Mai Nosowskiej na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina (magisterium Gest pianisty a społeczeństwo spektaklu). Wszystkie prace dyplomowe obronił celująco. Asystował przy prowadzeniu seminariów magisterskich na macierzystych wydziałach UW („Ideowe i materialne aspekty życia codziennego”, „Film i literatura piękna w warsztacie historyka”). W roku akademickim 2018/2019 prowadzić będzie m. in. autorskie zajęcia z socjologii muzyki oraz komunikacji w muzyce na UMFC. Za osiągnięcia naukowe i artystyczne nagradzany był stypendiami MKiDN, Rektora UW, Rektora UMFC oraz Burmistrza Miasta Milanówka. Jego artykuły naukowe i recenzje publikowane były m. in. przez Wydawnictwa UMFC, Instytut Pamięci Narodowej oraz Kwartalnik Filozoficzny Kronos oraz Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ. Obok aktywnej działalności naukowej, pianistycznej i organizacyjnej zajmuje się także krytyką muzyczną – pisał m. in. dla Ruchu Muzycznego, Muzyki21 i Kwartalnika Kulturalnego Opcje. W latach 2014–2014 był redaktorem naczelnym czasopisma krytyczno-artystycznego
11.20-11.40
Dr Sławomir Wieczorek, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Destrukcja instrumentów muzycznych. Breslauerskie/wrocławskie mikrohistorie
Wspomnienia palących się dzwonów kościelnych, stojących na deszczu fortepianów czy dzieci bawiących się organowymi piszczałkami wielokrotnie powracają w relacjach autobiograficznych z Breslau/Wrocławia z roku 1945. W moim referacie chciałbym zebrać te opowieści rozproszone na kartach różnego rodzaju dzienników, pamiętników czy wywiadów oraz pokazać, jak opisana w nich destrukcja instrumentów stała się sposobem na sugestywną opowieść o dramacie czasów wojny i odwróconym przez nią porządku dnia codziennego. W przeciwieństwie do istniejących badań na temat zniszczeń dolnośląskich instrumentów o charakterze faktograficznym i instrumentologicznym, moją perspektywę zainteresowania tematem wyznaczać będą takie orientacje teoretyczne jak mikrohistoria, transnarodowość, kulturowa biografia rzeczy oraz studia nad historyczną audiosferą.
Sławomir Wieczorek ukończył kulturoznawstwo i muzykologię na Uniwersytecie Wrocławskim. Doktor nauk o sztuce. Autor książki Na froncie muzyki. Socrealistyczny dyskurs o muzyce w Polsce w latach 1948-1955 (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego). Interesuje się historią muzyki i pejzażu dźwiękowego XX wieku oraz perspektywami sound studies i muzykologii kulturowej. Członek rady redakcyjnej pisma „Res Facta Nova” oraz redakcji pisma „Audiosfera. Koncepcje-badania-praktyki”. Współpracuje z Pracownią Badań Pejzażu Dźwiękowego, Towarzystwem im. Witolda Lutosławskiego, festiwalem Musica Electronica Nova. Od czasu do czasu publikuje teksty z zakresu krytyki muzycznej.
11.40-12.00
Dariusz Marciniszyn, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Czy warto uciekać przed XIX wiecznym fortepianem, czyli jak Zimerman dokonał kuriozalnej dekonstrukcji dzieł Schuberta
Nie od dziś wiadomo, że wielu cenionych na całym świecie pianistów nie chce angażować się w nurt wykonawstwa związanego z historycznymi fortepianami. Szczególnym przypadkiem w tej licznej grupie jest Krystian Zimerman. Artysta nigdy nie wykazywał większego zainteresowania historycznymi fortepianami, podkreślając przy tym, że stara się dążyć do maksymalnego oddania intencji kompozytorskich. Ostatni, Schubertowski album pianisty pełen był kuriozalnych zabiegów (skonstruowanie własnej klawiatury, preparacja fortepianu…) mających na celu jakoby najwierniejsze odzwierciedlenie idei kompozytora. Czy nie lepiej jednak byłoby utrwalić Sonaty Schuberta na historycznym instrumencie? Celem niniejszego referatu jest krótka analiza tych jakże groteskowych wykonań, oraz próba umiejscowienia albumu w kontekście Schubertowskich nagrań innych pianistów.
Dariusz Marciniszyn, mgr; w 2015 r. ukończył muzykologiczne studia magisterskie na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie jest w trakcie studiów doktoranckich na tej samej uczelni. Przedmiotem jego badań naukowych są szeroko rozumiane zagadnienia związane z: 1. historią pianistyki, 2. tematem narodowych szkół pianistycznych 3. analizą fonograficznych źródeł związanych z zapomnianymi dziś pianistami. Poza działalnością naukową zajmuje się również recenzowaniem koncertów i płyt, oraz pisaniem artykułów poświęconych sylwetkom wybitnych mistrzów klawiatury.
12.00-13.00
Dyskusja z udziałem prof. dr hab. Urszuli Bartkiewicz, Kierownik Katedry Klawesynu, Organów i Muzyki Dawnej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy
Urszula Bartkiewicz jest klawesynistką, profesorem zwyczajnym w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, gdzie kieruje Katedrą Klawesynu, Organów i Muzyki Dawnej. Dyplom magistra sztuki oraz stopnie doktora i doktora habilitowanego uzyskała w Akademii Muzycznej w Krakowie. Studia podyplomowe odbyła w Paryżu, a postępowanie zakończone uzyskaniem tytułu profesora sztuk muzycznych przeprowadzono w AMFN w Bydgoszczy. Prowadzi intensywną działalność artystyczną, naukową i edukacyjną. Wśród artystycznych prezentacji w formie koncertów, nagrań radiowych, płytowych i rejestracji „na żywo” znajduje się wiele prawykonań i premier, zarówno dzieł kompozytorów dawnych, jak i współczesnych. Jako solistka (także z orkiestrą) oraz kameralistka brała udział w koncertach w kraju, m.in. w festiwalach i cyklach takich jak Festiwal Pianistyki Polskiej w Słupsku, Festiwal w Łańcucie, Wratislavia Cantans, Warszawska Jesień, Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu, Warszawskie Spotkania Muzyczne, Conversatorium Organowe w Legnicy, Festiwal Radiowy Szymanowski i jego Europa, Festiwal Beethovenowski na Opolszczyźnie, Mazowiecki Festiwal Muzyczny, Festiwale Tempus Paschale w Lublinie, Bydgoskie Wtorki Muzyczne, Dni Bachowskie w Krakowie, Festiwale Muzyki Dawnej w Lublinie, Warszawie, Gdańsku, Białymstoku, Międzynarodowe Forum Pianistyczne w Sanoku oraz w koncertach za granicą w Austrii, Belgii, Czechach, Francji, Hiszpanii, Holandii, Litwie, Łotwie, Niemczech, Rosji, Słowacji, USA, Wielkiej Brytanii, Włoszech. W roku 2000 uzyskała nagrodę FRYDERYKA za czteropłytowy album Johann Sebastian Bach Das Wohltemperierte Klavier, a w roku 2010 nominację do tej nagrody za CD Polska Muzyka Klawesynowa, vol. 1 Józef Elsner. Badania naukowe i artystyczne Urszuli Bartkiewicz dotyczą obszaru muzyki wieku XVII i XVIII, ze szczególnym naciskiem na dziedzictwo polskiej kultury muzycznej. Ich rezultatem są referaty, wykłady i publikacje (artykuły, komentarze redakcyjne, płyty). Wśród opublikowanych prac znajdują się krytycznie opracowane edycje nutowe: Polska muzyka klawiszowa z Wydawnictwa Józefa Elsnera, AMFN Bydgoszcz 2008 (edycji towarzyszyło wydanie dwóch CD Polska Muzyka Klawesynowa, vol. 1 Józef Elsner, vol. 2. Andrychowicz, Grem, Kamieński, Karboski, Morawski, Potocka, Tyszkiewicz, Unicki, Wejnert, Urszula Bartkiewicz – klawesyn, DUX, 2009) oraz Carl Joseph Birnbach (1751-1805) – Concert pour le clavecin avec l’accompagnement deuxviolons, deux hautbois, deux cors de chasse, viola et basse (ca 1790), AMFN Bydgoszcz 2017 i Carl Joseph Birnbach (1751-1805) – Concerto a due cembali (ca 1790), AMFN Bydgoszcz 2017. Zainicjowała i od kilkunastu lat prowadzi coroczne międzynarodowe projekty artystyczno-badawczo-edukacyjne: Dni Muzyki Dawnej (od 2000 roku) w AMFN w Bydgoszczy i Letnie Kursy Metodyczne Muzyki Dawnej (od 2007 roku) w ZPSM im. F. Chopina w Warszawie.
13.00-14.00
Przerwa
Sesja III
14.00-14.20
Dr hab. Anna Gruszczyńska-Ziółkowska, prof. UW, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego
Rekonstrukcja i re-konstrukcja archeologicznych instrumentów muzycznych
Wśród zabytków archeologicznych niewielki jest odsetek instrumentów muzycznych (narzędzi dźwiękowych), które zachowane są w doskonałym stanie, nieuszkodzone. To zazwyczaj instrumenty niewielkich rozmiarów, wykonane z trwałych materiałów, najczęściej mające charakter depozytów grobowych lub ofiarnych. Skrajnie odmiennymi zabytkami są drobne szczątki, rozpoznawane jako fragmenty instrumentów dzięki doświadczeniu badaczy, ale także dzięki temu, że zazwyczaj jest ich najwięcej. Jedne i drugie są niezwykle cenne w procesach badawczych, które mają na celu nie tylko odtworzenie instrumentów jako obiektów muzealnych, ale zmierzają ku ich wszechstronnej rekonstrukcji: odtworzeniu ich kształtów, cech akustycznych, sposobu gry. Studia nad detalami prowadzą też dalej – do re-konstrukcji instrumentów, to znaczy odtwarzania procesów ich budowy, a poprzez to – do re-konstrukcji szerokiego kontekstu antropologicznego, obejmującego wykonawstwo muzyczne także w jego wymiarze intelektualnym – koncepcji dźwięku i osiągnięć technologicznych.
Anna Gruszczyńska-Ziółkowska, dr hab., prof. UW w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, prowadzi badania z zakresu antropologii muzyki. Większość prac poświęca amerykanistyce (archeologiczne instrumenty kultury Nasca, kroniki hiszpańskie XVI i XVII wieku, ikonografia muzyczna, tradycyjna muzyka andyjska). W polu jej zainteresowań znajdują się wybrane zagadnienia z zakresu psychoakustyki, takie jak świadectwa archaicznych doświadczeń akustycznych, interakcje międzymodalne czy tarantyzm. Kierowała wieloma grantami badawczymi, m.in. badaniami archeomuzykologicznymi na terenie Peru. Obecnie prowadzi badania „Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych” (MNiSW/NPRH 2014-2019).
14.20-14.40
Dr inż. Ireneusz Czajka, mgr inż. Dawid Romik, Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Rekonstrukcja ale jaka? Omówienie istotnych niedomagań obecnych rekonstrukcji fizycznych w oparciu o rekonstrukcje numeryczne
Istnienie przedmiotów stanowiących przejawy kultury materialnej można podzielić na okres konstrukcji, eksploatacji i destrukcji. Przedmioty o szczególnym znaczeniu często też podlegają rekonstrukcji. Etap konstruowania rozumiany współcześnie jako działalność koncepcyjna prowadząca do opracowania fizycznej postaci przedmiotu jest ściśle związany z jego planowaną funkcją. Zazwyczaj postępowanie konstruktora przebiega według pewnego ustalonego algorytmu: – ustalenie funkcji realizowanej przez dany obiekt, – analiza tej lub tych funkcji, prowadząca do zbioru funkcji realizowanych przez elementy składowe, – synteza podzespołów prowadząca do finalnego obiektu realizującego funkcję zadaną na początku. Ten formalizm związany z procesem konstruowania (a wcześniej projektowania) jest efektem wieloletnich doświadczeń. Na podstawie zachowanych notatek wybitnych jednostek można domniemywać, że twórcy we wcześniejszym okresie działalności człowieka lepiej lub gorzej odwzorowywali takie właśnie podejście. Wcześniej czy później dochodzi do utraty zdolności do spełniania funkcji przez przedmiot. Najczęściej odnajdywane przez archeologów przedmioty w mniejszym lub większym stopniu uległy destrukcji. Całkowite lub częściowe przywrócenie pierwotnych funkcji obiektu to rekonstrukcja. Natomiast właściwe przeprowadzenie rekonstrukcji jest możliwe jedynie dzięki poprawnej identyfikacji funkcji rekonstruowanych przedmiotów. Do celów ekspozycyjnych istotne są jedynie cechy wizualne, najczęściej nie bierze się pod uwagę innych funkcji. Okazuje się, że rekonstrukcje przeprowadzane na potrzeby muzykologii wymagają szczególnej uwagi. Na wyidealizowanym przykładzie hipotetycznej grzechotki zostaną przedstawione różnice pojawiające się na skutek tradycyjnej rekonstrukcji archeologicznej przeprowadzanej pod kątem wizualnej zgodności artefaktu z oryginałem.
Ireneusz Czajka, dr inż., jest adiunktem w Katedrze Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony środowiska Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, głównym obszarem jego zainteresowań jest numeryczne modelowanie zjawisk fizycznych. Specjalizuje się w liniowej i nieliniowej akustyce, mechanice płynów oraz zagadnieniach związanych z polami sprzężonymi.
Dawid Romik, mgr inż., jest studentem studium doktoranckiego Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Akademii Górniczo-Hutniczej na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn. Jego promotorem jest prof. dr hab. inż. Andrzej Gołaś. Tematyka pracy doktorskiej dotyczy wpływu parametrów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych maszyn przepływowych na obciążenie środowiska związane z funkcjonowaniem tych maszyn. Jednym z istotnych zagadnień rozważanych w pracy jest emisja akustyczna struktur drgających.
14.40-15.00
Anna Rudawska, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego
Znaczenie danych źródłowych dla (re)konstrukcji archeologicznego instrumentu muzycznego
Gęśle opolskie to instrument, który budzi wśród muzykologów wielkie emocje. Przede wszystkim dlatego, iż nie przypominają one na pierwszy rzut oka instrumentów, które znane są z terenów Wielkiej Brytanii, Niemiec czy Nowogrodu Wielkiego. Instrumenty opolskie są jednak nadal uważane za najstarsze znane polskie chordofony. Dzięki współpracy muzykologów, archeologów oraz innych specjalistów coraz więcej możemy dowiedzieć się na ich temat. Pojawiające się nowe opracowania i analizy instrumentów muzycznych pozwalają powrócić do wcześniejszych opracowań i umożliwiają rozstrzygnięcie pozostawionych wątpliwości. Bez wątpienia instrument z Opola należy do przykładów wyjątkowego obiektu, który kryje w sobie wiele możliwości interpretacyjnych niewyczerpanych mimo kilkudziesięciu lat, które upłynęły od jego odkrycia. W niniejszym referacie chciałabym przedstawić jak dane źródłowe, przy wsparciu nowych technologii pozwalają nam rozwikłać zagadki konstrukcyjne instrumentów oraz jak mogą nam pomóc w rekonstrukcji takich obiektów. (Badania finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2014-2019. Projekt realizowany w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego przez zespół pod kierunkiem dr hab. A. Gruszczyńskiej-Ziółkowskiej).
15.00-15.20
Katarzyna Tatoń, Uczestnik Projektu NPRH MNiSW realizowanego w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego
Metody rekonstrukcji i ich wpływ na cechy dźwięku glinianych grzechotek archeologicznych
Gliniane grzechotki, podobnie jak pozostałe zabytki archeologiczne, są materialnymi śladami działalności człowieka w przeszłości. Zdeponowane najczęściej w ziemi lub pod wodą, narażone są na uszkodzenie lub zniszczenie w wyniku działania sił przyrody i człowieka: wszelkiego rodzaju prac budowlanych, związanych z uprawą ziemi, ale także spowodowanych brakiem ostrożności czy stosowaniem nieprofesjonalnych metod podczas ich wydobywania. W kolekcjach muzealnych znajduje się wiele przykładów grzechotek archeologicznych z terenów polskich. Często są to egzemplarze doskonale zachowane. Zdarza się, że wydają donośny dźwięk przy potrząsaniu. Jednak większość grzechotek wydobytych z ziemi jest uszkodzona, zniszczona lub zachowana fragmentarycznie. W przypadkach, kiedy było to możliwe, zostały one poddane rekonstrukcji, polegającej na sklejeniu pasujących do siebie fragmentów, a czasem również na wypełnieniu gipsem miejsc po elementach brakujących. Taki sposób rekonstrukcji glinianych zabytków archeologicznych był akceptowany i powszechnie stosowany w przeszłości. Nawet dziś daje zadowalające efekty z wystawienniczego punktu widzenia. Umożliwia prezentację obiektów na wystawach. Nie jest jednak pozbawiony wad. W przypadku grzechotek jest to niewątpliwie brak obserwacji dotyczących wpływu metod rekonstrukcji na wydawany przez nie dźwięk. Obecnie prowadzone badania, polegające m. in. na analizie akustycznej dźwięku grzechotek archeologicznych ukazują ciekawe wyniki i prowadzą do nowych wniosków również w dziedzinie ich rekonstrukcji.
Katarzyna Tatoń ukończyła Wydział Pedagogiczno-Artystyczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Filia w Cieszynie (2000) oraz Wydział Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (2009). Od 2016 r. współpracuje przy projekcie badawczym pt. „Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych” (grant NPRH MNiSW), kierowanym przez prof. dr hab. Annę Gruszczyńską-Ziółkowską z Zakładu Muzykologii Systematycznej Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się muzyką starożytnego Egiptu i Bliskiego Wschodu, pierwszymi instrumentami i początkami muzykowania na ziemiach polskich. Jest autorką publikacji: „Archeologia Muzyki – Starożytny Egipt”, Bielsko-Biała, 2013.
15.20-15.40
Aleksandra Gruda, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego
Braciszek fletów Christiana IV? Wstępna identyfikacja zabytku z Muzeum Śląska Cieszyńskiego
Referat poświęcony został hipotezom dotyczącym identyfikacji zabytku ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego – pięknemu fletowi podłużnemu z ciosu mamuta. Omówienie budowy oraz archeologicznego kontekstu jego odnalezienia stanowić będzie punkt wyjścia do rozważań na temat możliwości jego interpretacji. W trakcie wystąpienia poruszone zostaną wątki ikonografii oraz zbliżonych pod względem budowy innych zabytków.
Aleksandra Gruda, studentka studiów magisterskich w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania badawcze ściśle wiążą się z archeomuzykologią. Do tej pory zajmowała się identyfikacją i rekonstrukcją aerofonów – pracę licencjacką poświęciła zabytkowi stanowiącemu część drewnianego fletu poprzecznego z XVIII w., pracę magisterską poświęci rekonstrukcjom aerofonów w kontekście nowoczesnych metod badań w archeomuzykologii. Wyniki prac, w których brała udział, miała okazję prezentować jako uczestnik konferencji krajowych, jak również zagranicznej.
15.40-16.00
Mgr inż. arch. Marta Pakowska, Katedra Historii Architektury, Sztuki i Techniki Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Rekonstrukcja fletu cieszyńskiego z ciosu mamuta
W 2012 roku do Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie trafił flet prosty zachowany w bardzo dobrym stanie. Kolejne badania pokazały, że materiał z którego został wykonany to cios mamuta. Materiał ten jest bardzo podatny na suche powietrze i niestety nie udało się go zabezpieczyć w porę przed wysychaniem. Flet bardzo szybko uległ deformacji. Chcąc pokazać pierwotny wygląd fletu oraz otworzyć jego dźwięk zdecydowano się wykonać rekonstrukcje kształtu w ramach badań prowadzonych w grancie pt. Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych prowadzonego przez prof. dr hab. Annę Gruszczyńską-Ziółkowską z Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Proces rekonstrukcji rozpoczęto od wykonania skanu 3D, który jednak w tym przypadku nie pozwolił na dalsze modelowanie na jego podstawie. Udało się jednak odtworzyć kształt instrumentu wykorzystując dokumentację fotograficzną wykonaną przed deformacją przez pracowników Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Dane te zostały uzupełnione przez pomiary wykonane w Muzeum Rosenborg w Kopenhadze, gdzie znajdowały się bliźniacze instrumenty. Efektem niemal rocznych prac architektów, instrumentologów i akustyków jest wydruk 3D fletu na którym można zagrać, a dźwięki, mamy nadzieję, odpowiadają tym z pierwotnego instrumentu.
Marta Pakowska, mgr inż. arch., absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, gdzie obecnie realizuje studia doktoranckie na ostatnim roku. Zarówno zainteresowania jak i praca doktorska, a także tematyka prowadzonych zajęć na Politechnice skupiona jest wokół projektowania parametrycznego, druku i skanowania 3D, które wykorzystuje w pracach badawczych. Wieloletnia organizatorka oraz prowadząca warsztaty z zakresu projektowania parametrycznego. Założycielka koła naukowego LabDigiFab, a od 2015 roku również jego opiekun. Główny organizator międzynarodowych warsztatów i konferencji „Shapes of logic”. W 2015 roku założyła wrocławski oddział firmy 3YOURMIND. Od 2016 roku jest właścicielką firmy deeVory wykorzystującą technologie CNC w designie i projektowaniu wnętrz. Swoje wykształcenie architektoniczne wykorzystuje od tego roku w firmie Zieta Prozessdesign.
16.00-16.20
Daniel Adamczyk, Absolwent Inżynierii Akustycznej Akademii Górniczo – Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie
Modelowanie sprzężenia pola akustycznego i pola przepływu na przykładzie fletu ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego
Przedmiotem badań niniejszego referatu jest wykorzystanie wybranych metod obliczeniowej mechaniki płynów (ang. CFD) oraz obliczeniowej aeroakustyki (ang. CAA) w celu stworzenia modelu sprzężenia pola akustycznego i pola przepływu we flecie historycznym pochodzącym ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego. W początkowych rozważaniach zostaną przedstawione wybrane zagadnienia i narzędzia wykorzystywane w dziedzinie obliczeniowej mechaniki płynów oraz aeroakustyki. Następnie wybrane narzędzia obliczeniowe zostaną porównane ze sobą oraz zostaną przedstawione ich korzyści i ograniczenia. W kolejnej części referatu zostanie przedstawiony sposób implementacji badanego przypadku do oprogramowania opartego na wolnej licencji – OpenFOAM.
Daniel Adamczyk w 2018 r. ukończył PSM II st. im. Józefa Elsnera w Warszawie na Wydziale Fortepianu. W 2019 r. obronił pracę inżynierską na Akademii Górniczo – Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie na kierunku Inżynieria Akustyczna. W czasie studiów wielokrotnie brał udział w konferencjach naukowych związanych z akustyką. Dwukrotnie został laureatem Konferencji Studenckich Kół Naukowych Pionu Górniczego AGH. W latach 2015-2018 pełnił funkcję wiceprezesa Koła Naukowego Inżynierii Akustycznej.
16.20-16.40
Natalia Arciszewska
Funkcje litofonów nigeryjskich jako odniesienie i propozycja interpretacji funkcji litofonów sudańskich
Referat dotyczy badań nad litofonami sudańskim, znajdującymi się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. W związku z ograniczonymi źródłami, pomagającymi odkryć funkcje litofonów w Sudanie, w niniejszej pracy punktem odniesienia będą litofony nigeryjskie. Występują one w ogromnych ilościach w Nigerii Północnej, a informacje, które posiadamy na ich temat mogą być dobrym punktem odniesienia i propozycją do interpretacji litofonów sudańskich. Badania realizowane w ramach grantu „Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych”, pod kierownictwem prof. Anny Gruszczyńskiej-Ziółkowskiej.
Natalia Arciszewska, mgr muzykologii, absolwentka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego (2016), studentka ostatniego roku studiów magisterskich w Katedrze Języków i Kultur Afryki Uniwersytetu Warszawskiego. Głównymi przedmiotami jej zainteresowań naukowych są muzyka, instrumenty oraz języki Afryki Zachodniej (szczególnie Nigerii Północnej). Praca magisterska w zakresie etnomuzykologii dotyczyła instrumentów w Nigerii Północnej i ich klasyfikacji. Przez okres studiów zaangażowana w pracę naukową w ramach Koła Naukowego Etnomuzykologii, którego prezesurę sprawowała przez dwa lata. Od 2016 r. współpracuje przy projekcie badawczym pt. „Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych” (grant NPRH MNiSW), kierowanym przez prof. dr hab. Annę Gruszczyńską-Ziółkowską z Zakładu Muzykologii Systematycznej Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Obecne zainteresowania naukowe dotyczą litofonów na obszarze Nigerii Północnej oraz kontekstu ich wykorzystania.
17.00-18.30
Dyskusja
18.30-19.30
Przerwa
19.30
Koncert w 200. rocznicę powstania Sonaty Hammerklavier Ludwiga van Beethovena
Ad. dr Mariusz Klimsiak, fortepian, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy
W programie: Ludwig van Beethoven, Sonata B-dur op. 106 „Hammerklavier”
Fortepian: Broadwood z 1846 r. z kolekcji Andrzeja Włodarczyka
Mistrz z Bonn jest postacią, której wyobraźnia muzyczna wyznaczyła nieznane dotąd obszary ekspresji muzycznej, a torując nowe ścieżki, wniosła istotny impuls do ewolucji fortepianu. Sonata Hammerklavier stanowi zwieńczenie i doprowadzenie ad extremum formalnych, ekspresywnych, barwowych, wreszcie pianistycznych elementów twórczości Beethovena. Wykorzystując nowe zdobycze rozwoju instrumentu, w równie istotnym stopniu rzuca kolejne wyzwania jego konstruktorom i wskazuje dalsze kierunki rozwoju. Rocznica powstania Sonaty op. 106 jest znakomitym pretekstem do rozważań nad relacją kompozytorów z zastanym instrumentarium – w tym przypadku fortepianem.
21:00
Pałac Stary, Sala błękitna
Andrzej Doręda, Opiekun Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego, stroiciel
Kolekcja Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego – dzieje najnowsze?
Andrzej Doręda od 1988 roku zajmuje się strojeniem oraz naprawami fortepianów i pianin, technolog budowy maszyn. Pod koniec lat 70. zbudował pracownię i podjął naukę zawodu w systemie rzemieślniczym u fortepianmistrza Wincentego Grodzia, ostatniego przedstawiciela tej profesji z przedwojennymi jeszcze „papierami” mistrzowskimi w Bydgoszczy. Od stycznia 2010 roku jest opiekunem technicznym Kolekcji im. Andrzeja Szwalbego.
Koncert pieśni Zygmunta Noskowskiego, promocja płyty
Wojciech Dyngosz, baryton. Absolwent Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Prowadzi ożywioną działalność koncertową biorąc udział w licznych festiwalach w kraju i za granicą gdzie wykonuje repertuar operowy oraz oratoryjno-kantatowy. W swoim dorobku posiada również nagrania dzieł oratoryjno-kantatowych oraz prawykonania muzyki współczesnej.
Monika Litwin-Dyngosz, mezzosopran. Absolwentka Wydziału Wychowania Muzycznego Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz Wydziału Wokalno-Aktorskiego tejże uczelni w klasie prof. Alicji Marczak Faberowej. Prowadzi ożywioną działalność koncertową. Bierze udział w międzynarodowych festiwalach zarówno w kraju jak i za granicą. Współpracuje z Filharmoniami, scenami operowymi oraz licznymi instytucjami organizującymi koncerty kameralne, oratoryjne, sakralne czy plenerowe.
Justyna Jakubowska, absolwenta Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Koncertowała jako solistka i kameralistka m. in. we Włoszech, Stanach Zjednoczonych i Szwajcarii. Zawodowo związana z Akademią Sztuki w Szczecinie.
Fortepian Zygmunta Noskowskiego: Krall&Seidler z 1890 roku z Kolekcji im. Andrzeja Szwalbego
WTOREK, 18 WRZEŚNIA
Sesja IV
9.00-9.20
Dominika Stopczańska, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
Czy można zidentyfikować instrument bez instrumentu? Kilka słów o „violach” w XVII wieku”
Mimo iż badania nad wykonawstwem muzyki dawnej są coraz bardziej zaawansowane, a badacze i muzycy sięgają w swych rozważaniach po coraz to nowe wątki, pewne związane z rekonstrukcją problemy pozostają nadal aktualne. Punktem wyjścia dla odtwarzania brzmień przeszłości każdorazowo powinien być historycznie umotywowany dla danego repertuaru dobór instrumentarium. To jednak nie zawsze jest zadaniem łatwym, czy nawet możliwym. Brak zachowanych w konkretnym ośrodku instrumentów powoduje, że jedynym materiałem badawczym pozostają dokumenty: zapisy kompozycji, inwentarze, rachunki, listy płac. W niektórych przypadkach już sam kształt utworu pozwala ocenić na czym była wykonywana (nawet przy braku nazwy w samej partii). Dotyczy to głosów solowych, silnie idiomatycznych. Na drugim biegunie znajdują się partie zespołowe, akompaniujące. Do takich przypadków można zaliczyć głosy określane jako „viola”, ponieważ termin ten mógł oznaczać zarówno viole da gamba (jako całą rodzinę instrumentów), jak i viole da braccio (jako różnych rozmiarów instrumenty z rodziny skrzypiec). Pewne generalne zasady w wielu przypadkach pozwalają określić jakie dokładnie instrumenty wykorzystywane były w danym ośrodku – wystarczy chociażby wspomnieć o zaniku wykorzystania violi we Włoszech począwszy już od pierwszej połowy XVII wieku, co pozwala przyjąć, że na tym obszarze viole to niemal zawsze jakieś rodzaje altówek. Im jednak dalej na północ, tym te ogólne reguły są mniej wyraźne, a powszechna jeszcze w XVIII wieku praktyka zamiennego wykorzystywania niektórych instrumentów dodatkowo komplikuje analizę. Czy więc możliwa jest identyfikacja, jakie smyczkowe „instrumenty środka” wykorzystywane były w konkretnym ośrodku? Kiedy podejmowanie takich działań jest w ogóle zasadne i w jaki sposób tego dokonać? W swoim referacie przedstawię próby odpowiedzi na tak postawione pytania w oparciu o wysuwane w literaturze wnioski dotyczące kolekcji muzykaliów z Kromieryża (Jiří Sehnal), Wiedniu (Marc Strümper) oraz o własne badania dotyczące kolekcji muzykaliów z kościoła św. Anny na Piasku we Wrocławiu.
Dominika Stopczańska, doktorantka w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także altowiolistka, absolwentka Państwowej Szkoły Muzycznej im. Ludomira Różyckiego w Kielcach. Jej zainteresowania badawcze skupiają się wokół instrumentów smyczkowych w II połowie XVII i na początku XVIII wieku, w szczególności na różnicach funkcji, jaką w ówczesnym społeczeństwie pełniły skrzypce oraz viole w różnych częściach Europy, a także na instrumentach współcześnie słabiej poznanych, ich nazewnictwie, repertuarze oraz wykorzystaniu.
9.20-9.40
Katarzyna Szyszka, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Izba Telemanna w Pszczynie – rekonstrukcja XVIII-wiecznej rzeczywistości czy upodobań kompozytora?
Moje wystąpienie poświęcone będzie Izbie u Telemanna w Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie. Omówię koncepcję powstania i urządzenia Izby, dobór eksponatów – głównie instrumentów muzycznych. Mój referat będzie próbą odpowiedzi na pytanie czy, a jeśli tak to w jakim stopniu, dobór instrumentów odzwierciedla upodobania muzyczne Telemanna lub kulturę muzyczną ziemi pszczyńskiej, a może ogólne tendencje epoki w której tworzył.
Katarzyna Szyszka, mgr; etnomuzykolog, doktorantka w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w problematyce polskiego folkloru muzycznego (pieśń, muzyka i instrumentarium ludowe oraz ich kulturowe konteksty), zwłaszcza w regionie Beskidu Śląskiego. Jej praca magisterska została wyróżniona w konkursie o Nagrodę imienia Jana i Wojciecha Wawrzynków na najlepszą pracę magisterską poświęconą dziejom politycznym, kulturze i problemom społecznym Śląska, organizowanym przez Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu. W latach 2011-2012 była stypendystką Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2013 r. dwukrotnie otrzymała stypendium naukowe dla doktorantów Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach projektu „Rozwój potencjału i oferty edukacyjnej Uniwersytetu Wrocławskiego szansą zwiększenia konkurencyjności uczelni”. W latach 2014-2017 przyznano jej trzykrotnie grant naukowy w ramach konkursu wewnętrznego na finansowanie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Wyniki swoich badań prezentuje na krajowych i zagranicznych konferencjach oraz publikuje w pracach zbiorowych i w specjalistycznych periodykach naukowych i popularnonaukowych. Jest członkiem Polskiego Seminarium Etnomuzykologicznego.
9.40-10.00
Malwina Kołt, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego
Zdobienia mieszczańskiego salonu muzycznego na przykładzie gdańskiego domu Uphagenów – obraz rzeczywisty, standardowy (wzorniki) czy twór artystyczny?
Tekst poświęcony będzie analizie sztukaterii przedstawiających instrumenty muzyczne. Pytanie badawcze dotyczy kwestii poprawności tych wyobrażeń, czy są to przedstawienia rzeczywistych instrumentów muzycznych, standardowe formy (zaczerpnięte ze wzorników) czy swobodne przekształcenia dekoratora podporządkowane jego wizji artystycznej. Ciekawe jest także, czy wiążą się one w jakiś sposób z praktyką muzyczną w salonie Uphagenów.
Malwina Kołt, mgr, doktorantka w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, uczestniczka seminarium etnomuzykologicznego w Zakładzie Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Krajowego Seminarium Etnomuzykologicznego. Prowadzi badania nad muzyką tradycyjną i ludową autochtonów na Dolnym Śląsku (zwłaszcza w dawnym Hrabstwie Kłodzkim).
10.00-10.20
Ludmiła Sawicka
Ocalone i zaginione instrumenty z kościoła parafialnego pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i św. Jakuba Starszego w Kamieńcu Ząbkowickim
Tematem wystąpienia będą instrumenty muzyczne zachowane w Kamieńcu Ząbkowickim w miejscowej parafii, m.in. organy w kościele oraz instrumenty przechowywane w Kamienieckiej Izbie Pamiątek, jak także instrumenty, wykorzystywane w codziennej praktyce liturgicznej w działającym uprzednio na terenie Kamieńca opactwie cysterskim, o których wiemy na podstawie zachowanych rękopisów muzycznych i dokumentów archiwalnych.
Ludmiła Sawicka, muzykolog, ukończyła muzykologię w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego (2006). Jej praca magisterska Bernard Hahn (1780-1852) – muzyk wrocławski na tle miasta i epoki zdobyła nagrodę im. prof. Zofii Lissy. Od 2000 roku była współpracownikiem Polskiego Centrum RISM przy Zakładzie Zbiorów Muzycznych Biblioteki Narodowej w Warszawie. Od 2007 do 2014 roku związana z Gabinetem Zbiorów Muzycznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, gdzie jako współpracownik Centralnej Redakcji RISM zajmowała się katalogowaniem muzykaliów proweniencji dolnośląskiej. Jest współpracownikiem naukowym Sekcji RISM działającej przy Katedrze Polifonii Religijnej Instytutu Muzykologii KUL. Członek projektu badawczego Fontes musiacae in Polonia (fontesmusicae.pl). Pracuje nad dysertacja doktorską poświęconą działalności muzycznej kapelmistrzów katedry wrocławskiej w XVIII wieku. Należy do Sekcji Polskiej Associazione Internazionale Studi di Canto Gregoriano, Polskiej Grupy International Association of Music Libraries Archives and Documentation Centres oraz Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych. Jej zainteresowania muzykologiczne koncentrują się wokół muzyki religijnej na Dolnym Śląsku od XVII do XIX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem życia muzycznego we Wrocławiu.
10.20-10.40
Dr Agnieszka Drożdżewska, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Odlewnicy, kanony i … dudy. Próba rekonstrukcji instrumentarium i repertuaru wrocławskiego towarzystwa muzycznego „Schwägerei” (1781-1842)
Referat ma na celu ukazanie specyfiki instrumentarium w kontekście tradycji muzykowania cechowego czasów końca XVIII i I połowy XIX wieku na przykładzie działalności wrocławskiego towarzystwa muzycznego „Schwägerei”, założonego w 1781 roku z inicjatywy miejscowego ludwisarza Georga Benjamina Kriegera. Pomimo, że dzieje tej formacji opisywano już w przyczynkach i artykułach (Ernst Scheyer, 1932 i Halina Okólska, 2017), a kolekcję rękopisów zgromadzonych przez towarzystwo i przechowywanych obecnie w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego skatalogowano w bazie RISM, szerokie spektrum repertuarowe i powiązane z nim zróżnicowane instrumentarium wciąż jest niemal nieznane nie tylko badaczom kultury muzycznej Śląska, lecz także ogólnie pojmowanego muzykowania miejskiego i cechowego wspomnianego czasu. Zrzeszeni w towarzystwie odlewnicy, gromadzący się regularnie przez kilkadziesiąt lat w specjalnie wybudowanej hali służącej koncertom i mniej formalnym spotkaniom, nie tylko lubowali się w modnych ówcześnie kompozycjach orkiestrowych (m.in. symfonie W.A. Mozarta, J. Haydna czy C. Dittersa von Dittersdorfa), wokalnych czy wokalno-instrumentalnych z repertuaru europejskiego. Zachowane muzykalia dokumentują m.in. tradycję wykonywania pieśni biesiadnych, kanonów czy choćby muzyki janczarskiej, a także licznych utworów okolicznościowych i rozrywkowych, komponowanych przez lokalnych artystów (m.in. Joseph Ignaz Schnabel, Friedrich Wilhelm Berner, David Tobias Knoll czy Johann Rabin). Instrumenty zajmowały szczególne miejsce w działalności towarzystwa: stanowiły istotny element tak w warstwie wykonawczej, jak i kulturowej (m.in. gromadzono pisma teoretyczne, nowe instrumenty „witano” niekiedy specjalnymi kompozycjami, urządzano konkursy w grze na niektórych instrumentach, a ich wizerunki często zdobiły oficjalne wydawnictwa). Istotnym bezpośrednim efektem funkcjonowania towarzystwa muzycznego „Schwägerei” była bogata kolekcja instrumentów, jaką przekazano w 1905 roku do Śląskiego Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności, gdzie została opisana i skatalogowana. Po zniszczeniu muzeum w 1945 r. i rozproszeniu kolekcji, jedynie kilka egzemplarzy pozostało w Muzeum Miejskim we Wrocławiu, los pozostałych instrumentów jest w większości nieznany. W tym kontekście zwrócenie uwagi na znany instrumentologom katalog autorstwa Petera Epsteina i Ernsta Scheyera, zawierający m.in. instrumenty „Schwägerei”, może pomóc w ewentualnej identyfikacji instrumentów wciąż odnajdywanych na terenie kraju i za granicą.
Agnieszka Drożdżewska, teoretyk muzyki, śpiewaczka. W 2010 r. obroniła na Uniwersytecie Wrocławskim pracę doktorską z zakresu muzykologii pt. Życie muzyczne na Uniwersytecie Wrocławskim w XIX i I połowie XX wieku. Edukacja muzyczna. Działalność naukowa. Ruch koncertowy, wydaną w 2012 r. w serii „Musicologica Wratislaviensia”. Za tę książkę autorka otrzymała dwie prestiżowe nagrody – „Leopoldina 2012” przyznawaną przez Polsko-Niemieckie Towarzystwo Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Nagrodę im. Ks. Prof. Hieronima Feichta 2012 (ex aequo) przyznawaną przez Sekcję Muzykologów ZKP. W 2010 r. za pracę artystyczną i organizacyjną została wyróżniona Medalem Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2010 r. zatrudniona na stanowisku adiunkta w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie obecnie pełni funkcję Zastępcy Dyrektora ds. Dydaktycznych. Badania naukowe prowadzi w ramach prac Zakładu Muzykologii Historycznej IMuz UWr. Brała udział w międzynarodowych i ogólnopolskich konferencjach naukowych (Wrocław, Kraków, Poznań, Praga, Opole-Nysa, Częstochowa-Jasna Góra i in.). Publikuje artykuły w periodykach fachowych, księgach konferencyjnych i zeszytach naukowych. Swoje zainteresowania badawcze koncentruje głównie wokół życia muzycznego na Śląsku w zakresie: edukacji muzycznej i muzykologii, życia koncertowego i teatralnego, budownictwa organów oraz lokalnej twórczości, którą prezentuje zarówno od strony naukowej, jak i artystycznej (jako śpiewaczka dokonała m.in. prawykonań kompozycji Johanna Martina Prandla, Johanna Georga Clementa, Józefa Elsnera, które zarejestrowano na płytach CD oraz prawykonań koncertowych pieśni autorstwa Juliusa Schäffera, Emila Bohna i Fritza Koschinsky’ego). Szczególnie interesuje się muzyką wokalną, a zwłaszcza gatunkami muzyki scenicznej XVIII i I poł. XIX wieku oraz kontrafakturami tego repertuaru, odnajdowanymi licznie w kolekcjach muzycznych, szczególnie klasztornych. Od 2011 r. współpracuje z centralą RISM we Frankfurcie nad Menem w zakresie katalogowania kolekcji muzycznych ze Śląska przechowywanych w Opolu i Dreźnie. Obecnie przygotowuje monografię i katalog kolekcji muzykaliów dawnej biblioteki zamkowej w Oleśnicy oraz rozprawę habilitacyjną poświęconą muzyce w teatrach na Śląsku w II poł. XVIII w i początkach XIX wieku.
10.40-11.00
Mark Kudriashov
Ligularion – prezentacja autorskiego instrumentu
11.00-12.00
Liubomyr Kushlyk
Prezentacja ukraińskich instrumentów muzycznych z własnej kolekcji
Liubomyr Kushlyk, etnomuzykolog, emerytowany wykładowca Akademii Muzycznej we Lwowie, członek International Council for Traditional Music (ICTM) oraz Związku Kompozytorów Ukrainy. Kolekcjoner m.in. ukraińskich instrumentów ludowych, swoje zbiory prezentował na licznych wystawach na Ukrainie, gdzie jak dotąd brakuje osobnego muzeum poświęconego instrumentom muzycznym.
12.00-12.20
Tomasz Pielak, Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku
Prezentacja wybranych instrumentów z kolekcji Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku
Tomasz Pielak, historyk sztuki; ukończył Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, tytuł naukowy magistra uzyskał na podstawie pracy pt.”Forma fortepianów i pianin kaliskiej fabryki „Arnold Fibiger”, działającej w latach 1878-1939”, która została napisana pod kierunkiem prof. Andrzeja Olszewskiego. Przez ponad 5 lat pracował w firmie renowacji fortepianów min. przy demontażu instrumentów, oraz korekcie pianin. Obecnie asystent muzealny w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku, sprawujący opiekę nad salą fortepianową.
12.20-13.00
Dyskusja
13.00-14.00
Przerwa
Sesja V
14.00-14.20
Dr Maria Szymańska-Ilnata, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, Dział Naukowo-Wystawienniczy
Instrumenty muzyczne w kulturze minangkabau (Sumatra Zachodnia)
Referat poświęcony będzie miejscu, znaczeniu i funkcjonowaniu instrumentów muzycznych w kulturze grupy etnicznej Minangkabau, zamieszkującej prowincję Sumatry Zachodniej w Indonezji. Muzyka jest dla jej przedstawicieli nieodłącznym elementem najważniejszych uroczystości religijnych i rodzinnych. Instrumenty są zatem przedmiotami, z którymi wiążą się różnorakie zwyczaje i wierzenia. Referat powstanie przede wszystkim na podstawie materiałów zgromadzonych podczas badań terenowych prowadzonych w latach 2011, 2013, 2015 oraz prac naukowych indonezyjskich studentów i badaczy. Wystąpienie zawierać będzie liczne fotografie i nagrania audiowizualne.
Maria Szymańska-Ilnata, pracownik Muzeum Azji i Pacyfiku, absolwentka studiów doktoranckich w Instytucie Sztuki PAN oraz Uniwersytetu Warszawskiego na kierunkach Muzykologia oraz Etnologia i Antropologia Kulturowa. W roku 2006/2007 studiowała taniec i muzykę w ISI Surakarta w ramach programu stypendialnego „Darmasiswa”. Swoją pracę magisterską poświęciła syntezie sztuk w teatrze Wayang Orang Sriwedari, a doktorską (w trakcie przygotowania) muzyce z regionu Minangkabau na Sumatrze Zachodniej, ze szczególnym uwzględnieniem instrumentarium muzycznego. Zrealizowała grant badawczy „Kultura muzyczna Sumatry w świetle źródeł historycznych oraz współczesnych badań terenowych” finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół szeroko rozumianej kultury muzycznej Indonezji, ze szczególnym uwzględnieniem grupy etnicznej Minangkabau oraz instrumentologii. Jest kuratorem wystawy „Strefa dźwięków” prezentującej instrumenty z różnych krajów Azji i Oceanii, która została otwarta w Muzeum Azji i Pacyfiku we wrześniu 2016 r.
14.20-14.40
Marta Opryszak, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Kolekcja instrumentów muzycznych w prywatnym muzeum Wojciecha Jachimowicza we dworze w Szybie
W miejscowości o nazwie Szyba (woj. lubuskie) mieści się prywatne Muzeum Instrumentów Muzycznych. Jego właścicielem jest Wojciech Jachimowicz, którego działalność polega na ochronie zapomnianych instrumentów. Muzeum prowadzi również działalność edukacyjną i kulturalną. Spośród szerokiego wachlarza eksponatów muzeum, na szczególną uwagę zasługują dwa fortepiany stołowe, fortepian skrzydłowy marki Erard oraz fortepian skrzydłowy marki Daniel Weigel in Glatz. Referat opisuje wybrane elementy kolekcji oraz zwraca uwagę na wkład właściciela w ratowanie zabytków kultury muzycznej. Przedstawiono również niektóre trudności dotyczące prowadzenia i utrzymania prywatnego muzeum oraz dworu, w którym się ono znajduje.
Marta Opryszak, studentka muzykologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Swoje zainteresowania poświęciła fortepianom. Jako członek orkiestry dętej Zespołu Szkół Budowlanych w Zielonej Górze oraz chóru Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, wielokrotna uczestniczka i laureatka konkursów w kraju i za granicą.
14.40-15.00
Anna Ratajczak-Krajka, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Oddział Etnografii
Kolekcja instrumentów ludowych Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku
Celem projektu „Dźwięki/muzyka ludowa” jest przybliżenie zjawiska polskiej muzyki ludowej i próba jej zdefiniowania, ukazania charakterystycznych elementów, funkcji, najciekawszych instrumentów muzycznych, ich twórców i ludowych muzyków. Punktem wyjścia będzie inspiracja naturą i jej naśladownictwo, a zwieńczeniem ukazanie wpływu muzyki ludowej na kompozytorów klasycznych i popularnych oraz współczesnych artystów audiowizualnych, a także zjawiska globalizacji i glokalizacji w świecie muzyki ludowej. W ramach działania zaplanowana została wystawa oraz działania naukowe, wsparte konferencją naukową i towarzyszącą jej publikacją pokonferencyjną, wykłady i prelekcje. Wystawie towarzyszyć będzie rozbudowany program edukacyjny i warsztatowy. Zaplanowana została także publikacja dla dzieci, w przystępny i atrakcyjny wizualnie sposób przybliżająca świat ludowej dźwiękosfery. Do udziału w projekcie zaproszony został prof. dr hab. Zbigniew Jerzy Przerembski.
15.00-15.20
Rafał Miśta, Instytut Studiów Społecznych, Uniwersytet Warszawski
Basy i basiści w archiwach Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk
W wystąpieniu chciałbym przedstawić wyniki kwerendy dotyczącej basów i basistów w archiwach Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Głównym przedmiotem mojego zainteresowania są trzy rodzaje źródeł: 1) nagrania kapel z basami z Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (przeprowadzonej w latach 50. XX w.); 2) protokoły AZFM, w których pojawiają się informacje o basach i basistach; oraz 3) rozmowy przeprowadzone z wiejskimi muzykantami i śpiewakami/śpiewaczkami, którzy wspominali o tym instrumencie i praktyce wykonawczej z nim związanej (przeprowadzone przeważnie w okresie późniejszym niż AZFM). W referacie przedstawię wielkość i stan zasobów, jakiego rodzaju wiadomości można z nich czerpać, a także wybrane przykłady informacji o basach i basistach, jakie udało mi się w czasie kwerendy uzyskać.
Rafał Miśta, ur. w 1988 r. Ukończył informatykę i ekonometrię na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie jest doktorantem w Instytucie Studiów Społecznych UW, gdzie pisze pracę doktorską podejmującą zagadnienie stabilności tradycji w kulturze oralnej na przykładzie dawnej muzyki wiejskiej. Gra w kapeli złożonej ze skrzypiec i basów, próbując rekonstruować dawną muzykę Kujaw.
15.20-15.40
Gabriela Gacek, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
W poszukiwaniu tradycyjnego składu instrumentalnego kapeli kliszczackiej – współczesne (re)konstrukcje
W swoim referacie chciałabym się skupić na ukazaniu współczesnych działań kierowników zespołów regionalnych z obszaru położonego w przybliżeniu pomiędzy miastami Myślenice, Sucha Beskidzka i Rabka Zdrój w zakresie kształtowania składu kapel instrumentalnych tych zespołów. Przywołany wyżej teren jest w literaturze etnograficznej opisywany jako rejon osadnictwa górali kliszczackich. Od lat 70. XX wieku powstawały tam zespoły regionalne, jednak w ciągu ostatnich 15 lat ruch regionalny przeżył szczególne ożywienie. Założono kilka nowych zespołów, zaczęto wydawać publikacje dotyczące kultury ludowej, a tym samym promować i wzmacniać u ludności lokalną, „kliszczacką” tożsamość. W referacie chciałabym skupić się na przedstawieniu, w jaki sposób instruktorzy nowych zespołów, szukając repertuaru i muzykantów do współpracy, pojmują tradycyjny, „kliszczacki” skład kapeli ludowej (skład, przyjęte kryteria wyboru wraz z ich uzasadnieniem). Chciałabym ponadto ukazać, jaki wpływ nowe zespoły regionalne mają na te działające w regionie od kilkudziesięciu lat – czy instrumentarium lub styl gry się zmienia, czy następuje współpraca pomiędzy muzykantami z różnych zespołów. Istotnym pytaniem jest również, czy skład kapel jest zmienny w zależności od rodzaju scenicznego kontekstu muzykowania – związanym z rywalizacją i oceną ekspertów (festiwale folklorystyczne) bądź z nimi niezwiązanym. Powyższe rozważania, oparte na własnych badaniach terenowych, chciałabym odnieść do stanu wiedzy zawartego w literaturze dotyczącej kultury ludowej Kliszczaków i następnie spróbować odpowiedzieć na pytanie, czy współczesne poszukiwania tradycyjnego składu instrumentalnego kapeli kliszczackiej są bardziej procesem rekonstrukcji stanu z przeszłości czy raczej konstrukcją nowej jakości – składu instrumentalnego, stylu gry, repertuaru.
Gabriela Gacek, doktorantka Instytutu Sztuki PAN w Warszawie w zakresie muzykologii, pedagog fortepianu SM I st. im. G. Bacewicz we Wrocławiu. Absolwentka Wydziału Instrumentalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu (fortepian) oraz muzykologii na Uniwersytecie Wrocławskim, dwukrotna stypendystka Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jest członkinią Stowarzyszenia Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. Publikowała m. in. w „Muzyce”, „Odrze”, „De Musica/Krytyka Muzyczna”, „Twórczości Ludowej” i „Gadkach z Chatki”. Interesuje się historycznym obliczem polskiej muzyki ludowej (zwłaszcza na Dolnym Śląsku, w Beskidach i na Podhalu) oraz jego współczesnymi przemianami. Brała udział w badaniach nad stanem zachowania folkloru muzycznego brazylijskiej Polonii, zorganizowanych przez Katedrę Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz z Katedrę Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, była także członkiem zespołu merytorycznego opracowującego tom Podlasie w serii Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały wydawanej przez Instytut Sztuki PAN w Warszawie. W latach 2013/2014 otrzymała grant badawczy w programie Instytutu Muzyki i Tańca „Muzyczne Białe Plamy” (projekt Tradycje muzyczne górali kliszczackich, będący tematem przygotowywanej dysertacji doktorskiej). Obecnie uczestniczy w Nowej Akcji Zbierania Folkloru – części projektu badawczo-dokumentacyjnego pt. MAŁOPOLSKA ŹRÓDŁEM TRADYCJI realizowanego przez Małopolskie Centrum Kultury Sokół w Nowym Sączu.
16.00
Koncert tradycyjnych instrumentów Beskidu Żywieckiego
Muzyka Beskidu Żywieckiego w swojej najbardziej archaicznej postaci w niczym nie przypominała tego, co słyszymy dziś w góralskich karczmach. Jej swobodna, improwizowana forma była odzwierciedleniem góralskiej duszy. Kapela złożona z dudziarza i skrzypka potrafiła grać bez przerwy na trwającym kilka dni weselu, a żadna melodia nie została zagrana dwa razy tak samo. Dziś pozostała już tylko jedna taka kapela – bracia Byrtkowie z Pewli Wielkiej. Nikt już nie zagra tak jak oni, ale jest paru takich, co próbują. Są wśród nich Marcin Blachura i Przemysław Ficek. Przez lata wspólnego grania występowaliśmy i zdobywaliśmy główne nagrody na najważniejszych konkursach i festiwalach muzycznych w całej Europie, a nasza muzyka znalazła się na kilku znakomitych płytach z muzyką tradycyjną i folkową. Współpracujemy z kapelami i zespołami regionalnymi, prowadzimy zajęcia w szkołach i ogniskach muzycznych, prowadzimy liczne działania kultywujące tradycje muzyczne w Beskidzie Żywieckim
Marcin Blachura, jako solista-multiinstrumentalista oraz członek kapeli był wielokrotnym laureatem głównych nagród w konkursach kapel i instrumentalistów ludowych, m.in. Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu, gdzie kilkukrotnie zdobył Złote Żywieckie Serce, czy Turnieju Muzyków Prawdziwych organizowanego przez Filharmonię im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie, gdzie w 2016r. razem z Przemysławem Fickiem zdobyli I nagrodę jako kapela Blachury i Ficka. Jest znanym i cenionym twórcą tradycyjnych instrumentów ludowych Beskidu Żywieckiego, laureatem I nagrody w II Konkursie na Budowę Instrumentów Ludowych im. Jana Kawuloka i Feliksa Jankowskiego zorganizowanym przez ROK w Bielsku – Białej w 2012r. oraz wyróżnienia w V Ogólnopolskim Konkursie na Budowę Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu (2016) za dudy żywieckie. Współpracuje z regionalnymi zespołami pieśni i tańca, współtworzy kapele grające tradycyjną muzykę górali żywieckich. Z wykształcenia geograf, obecnie nauczyciel muzyki w szkole Montessori w Kolebach.
17:00-18.30
Dyskusja z udziałem Marcina Blachury i Przemysława Ficka, wykładowcy gry na dudach i instrumentach pasterskich Studiów podyplomowych w zakresie muzyki tradycyjnej, otwieranych w roku akademickim 2018/2019 przez Akademię Muzyczną im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
18.30-19.30
Przerwa
19:00
Koncert na zakończenie Konferencji
Dr Justyna Jażdżyk, fortepian, Wydział Edukacji Muzycznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Michał Maślak, saksofon
W programie: Cesar Franck, Sonata A-dur na skrzypce z fortepianem w transkrypcji na saksofon z fortepianem
Dr Justyna Jażdżyk, absolwentka Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. Arthura Rubinsteina w Bydgoszczy, później Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie fortepianu profesora Józefa Stompla. W 2015 na katowickiej uczelni uzyskała tytuł doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej instrumentalistyka. Brała udział w krajowych i międzynarodowych konkursach pianistycznych, m. in.: Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina dla dzieci i młodzieży w Szafarni, Konkursie Interpretacji Muzyki Francuskiej dla Pianistów w Łodzi, Międzynarodowym Konkursie Młodych Pianistów „Arthur Rubinstein in memoriam”, Konkursie na Stypendia Artystyczne TiFC w Warszawie. Od 2003 r. pracuje jako nauczyciel fortepianu na Wydziale Edukacji Muzycznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz w Państwowym Zespole Szkół Muzycznych w Bydgoszczy. Prowadzi aktywną działalność koncertową jako solistka i kameralistka, występując w różnych składach instrumentalnych.
Michał Maślak ukończył z wyróżnieniem Akademię Sztuki w Szczecinie w klasie prof. AS dr hab. Dariusza Samóla. Uczestnik licznych kursów i warsztatów prowadzonych przez wybitnych saksofonistów, m.in.: Jean-Marie Londeixa, Josepha Wytko, Jonathana Bergerona, Elliota Rilleya, Lawrence Gwozdzia, Gerarda McChrystala, Patricka Meighana, Wildy Zumwalta, Noaha Getza, Johna Moora. Od najmłodszych lat aktywnie działał propagując grę na saksofonie, biorąc udział w licznych koncertach na terenie całej Polski i konkursach na których był wielokrotnie nagradzany. W uznaniu osiągnieć został uhonorowany Stypendium Artystycznym Miasta Szczecina oraz stypendium dla najlepszych studentów Akademii Sztuki w Szczecinie. Brał udział w nagraniu płyty „Saxophone Music of the XIX th Century” na której znalazły się utwory m.in.: L. Mayeura oraz J. Demerssemana. Współpracował z Filharmonią w Szczecinie oraz Operą na Zamku, a jako kameralista występował z takimi zespołami jak The Yantar Saxophone Ensamble oraz Sedina Saxophone Quartet. W 2014 roku ukończył Szkołę Podoficerską Wojsk Lądowych w Poznaniu po czym zasilił szeregi Orkiestry Wojskowej w Bydgoszczy. Wielokrotnie występował z orkiestrą jako solista na terenie Polski, Niemiec, Wielkiej Brytanii , Kazachstanu i Rumunii.
