Polskie instrumentarium ludowe w muzycznych opracowaniach jazzowych

Zofia Komuszyna, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego

W swoim wystąpieniu poruszam problem nawiązań polskich jazzmanów do rodzimego folkloru w odniesieniu do instrumentów muzycznych. Już w I połowie XX wieku muzyka ludowa stała się przedmiotem zainteresowań jazzmanów. Sięgali oni po folklor muzyczny z regionów Podhala, Mazowsza, Kurpi, Śląska, Kaszub czy Podkarpacia. Instrumentarium ludowe w opracowaniach jazzowych pojawia się w dwojaki sposób. Usłyszeć można je na nagraniach lub podczas występów na żywo. Gdy we wspomnianych opracowaniach wykorzystywane są ludowe instrumenty muzyczne, grają na nich muzykanci, a nie jazzmani. Zdarza się jednak, że muzycy ludowi prezentują swoje partie zarówno na swoich rodzimych instrumentach jak i na klasycznych, takich jak na przykład skrzypce, lecz na sposób ludowy, pozostając wiernym tradycji w zakresie stylistyki muzycznej. W historii nawiązań jazzmanów do rodzimej muzyki ludowej, odnaleźć można liczne przykłady współpracy, między innymi Leszka Kułakowskiego z Kaszubami, Zbigniewa Namysłowskiego z Góralami, Włodzimierza Nahornego z Kurpiami czy Vitolda Reka z muzykantami z Podkarpacia. Niemniej jednak każde z tych ugrupowań zupełnie odmiennie podchodziło do opracowań muzyki ludowej na jazzowo.

 

Zofia Komuszyna, doktorantka Studiów Doktoranckich Nauk o Kulturze na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. W 2011 r. ukończyła z wyróżnieniem studia w zakresie teorii muzyki na Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu oraz w zakresie muzykologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół historii i teorii jazzu, zwłaszcza inspirowanego rodzimą muzyką ludową oraz etnomuzykologii Polski. W swoim dorobku posiada liczne artykuły związane z przedmiotem badań. Brała udział w konferencjach naukowych w kraju (Warszawa, Kraków, Bydgoszcz, Opole, Zielona Góra, Cieszyn, Siedlce) i za granicą (Lwów). Jest członkiem Polskiego Seminarium Etnomuzykologicznego. Aktualnie bierze udział w pracach badawczych Zakładu Muzykologii Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, w ramach grantu Polska Pieśń i Muzyka Ludowa – Źródła i Materiały. Podlasie finansowanego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego zaplanowanego na lata 2012-2017.